Jacek Kuroń, Vivian Silver, Amer Abu Sabila oraz Andrzej i Klemens Szeptyccy – to nazwiska upamiętnionych w tym roku kamieniami w Ogrodzie Sprawiedliwych na warszawskim Muranowie. Bliscy odsłonili je dziś podczas uroczystości, upamiętniającej zasłużone dla wolności osoby. Obecny na miejscu Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wskazał, że pomimo wojen, potrafiły kochać wolność i pokój.

– Osoby, o których dzisiaj mówiliśmy, były pewnego rodzaju kompasem, który w całym tym hałasie, wśród tych narastających nowotworów podziałów między ludźmi, pokazały, że za cenę podstawowej wartości, jaką jest wspólnota człowieczeństwa mimo różnic, czasem przychodzi zapłacić naprawdę nie tylko retorycznie, najwyższą cenę – podkreślił.

Marszałek pochwalił pomysł zorganizowania ogrodu pamięci, dzięki któremu nazwiska Sprawiedliwych będą towarzyszyć mieszkańcom.

– Ta tkanka pamięci przenika się tutaj, w tym ogrodzie, z tkanką naszego codziennego życia. Nie zostaje odłożona na półkę i obłożona w piękne ramy, ale przenika nasz świat i daje inspiracje choćby na sekundę. Ale może to być ta najważniejsza sekunda dzisiejszego dnia – dodał Szymon Hołownia.

Ogród Pamięci istnieje od 10 lat. Co roku odsłaniane są trzy kamienie z nazwiskami konkretnej osoby lub grupy osób oraz krótką informacją o zasługach. Z taką formą nie zgadzają się mieszkańcy okolicy, którzy wskazują, że to zabieranie im terenów rekreacyjnych. Podczas uroczystości były widoczne transparenty, między innymi z hasłami „Nie zmieniajcie skweru w muzeum”.

– Chcemy tutaj gospodarować, chodzić z dziećmi, z psami, bawić się, mieć czas wolny. To jest jedyny kawałek zieleni w okolicy. Upamiętniajmy, ale nie w taki sposób, który jest źle wykorzystywany – mówili naszemu reporterowi.

Ogród Sprawiedliwych swoją formą nawiązuje do Światowego Ogrodu Sprawiedliwych w Mediolanie, gdzie na tablicach znajdują się nazwiska wszystkich uhonorowanych tytułem „Sprawiedliwi wśród narodów świata”. To najwyższe izraelskie odznaczenie cywilne nadawane nie-Żydom.

Wojciech Dudkowski