To unikat w skali województwa – podkreśla Marcin Dawidowicz, Mazowiecki Konserwator Zabytków.
Od teraz ochronę prawną zyskało wpisane wnętrze apteki w Żyrardowie przy ulicy 1 Maja. Wyposażenie obiektu pochodzi z lat 80 – tych XIX wieku. Apteka działa nieprzerwanie od 1883 roku.
– Najpierw powstało ambulatorium, a następnie apteka, która była ogólnodostępna. To historyczny fenomen. Wisem zostały objęte meble z wnętrza, wśród nich stół ekspedycyjny, trójskrzydłowy, przyścienny regał oraz dwie ławy z oparciami. To co szczególnie robi wrażenie to nawiązanie wykończeń stolarskich do epoki renesansu – mówi Marcin Dawidowicz.
Funkcją wpisu do rejestru zabytków jest ochrona obiektów dla przyszłych pokoleń.
– W ramach decyzji administracyjnej, właściciel otrzymuje stosowną decyzję, a w niej zawarte są informacje o identyfikacji obiektu, zakresie ochrony oraz konsekwencjach prawnych. Chcemy w ten sposób zabezpieczyć meble przed zniszczeniem, rozproszeniem czy niekontrolowanymi naprawami, które ingerowałyby w oryginalną konstrukcję – dodaje Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków, Marcin Dawidowicz.
Przypomnijmy, Żyrardów zyskał swoją nazwę od Filipa de Girard’a, który założył we wsi Ruda Guzowska fabrykę wyrobów lnianych w 1833 roku. Poza budynkami produkcyjnymi, zaprojektowano wszelkie budynki użyteczności publicznej i sakralnej – od szpitala po ochronkę dla dzieci i Dom Ludowy, który miał zapewniać rozrywkę robotnikom. Szczególnym momentem dla rozwoju 'Małej Łodzi’ było uruchomienie Kolei Warszawsko – Wiedeńskiej, co ułatwiło transport wyrobów i umożliwiło ekspansję na dalsze rynki. Jakość gwarantowana przez fabrykę została doceniona między innymi w carskiej Rosji.
Wiele obiektów przetrwało w niemal niezmienionej formie do współczesnych czasów. 21 czerwca tego roku otwarto po remoncie Kantor, który stał się nową siedzibę Urzędu Miasta Żyrardowa. W prawym skrzydle powstał Multimedialny Ośrodek Tradycji i Edukacji Kulturalnej MOTEK, który ma przedstawiać historię fabrycznego miasta zwłaszcza najmłodszym i młodzieży. Wnętrza budynku kryją Zabytkowa osada fabryczna została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Przestrzeń mazowieckiej „Małej Łodzi” doceniają również filmowcy. W Żyrardowie powstały sceny do filmów takich jak „Johnny”, „Wałęsa. Człowiek z nadziei”, „Wkręceni”czy serial kryminalny „Archiwista”.
Artur Chmielewski