3 maja w południe, na Placu Zamkowym w Warszawie, odbyły się centralne uroczystości Święta Narodowego 3 Maja. Prezydent Andrzej Duda w swoim przemówieniu stwierdził, że „Konstytucja 3 Maja jako nowoczesny akt prawny oddawała władze nad Rzeczpospolitą wszystkim obywatelom, co nie spodobało się naszym ówczesnym sąsiadom”.
Narodowe Święto 3 Maja przypada w rocznicę uchwalenia przez Sejm Czteroletni w 1791 roku Konstytucji 3 maja. Uchwalona 232 lata temu pierwsza polska ustawa zasadnicza była drugą na świecie, po konstytucji Stanów Zjednoczonych, i pierwszą w Europie spisaną konstytucją. Przeszła do historii jako Konstytucja 3 Maja.
Sąsiednie mocarstwa bały się demokratycznych zmian w naszym kraju i tego, że mogą się one rozpocząć także w ich państwach – mówił prezydent Andrzej Duda.
– Na nowy sposób de facto ustawiająca ustrój państwa w skali ówczesnej Europy i świata. Mieliśmy konstytucję, która tak naprawdę ustanawiała w Polsce coś, co nazwalibyśmy dzisiaj monarchią konstytucyjną. Ale taką monarchię, w której konstytucja mówiła o narodzie jako suwerenie, narodu rozumianego wówczas nie tylko jako ta klasa najwyższa, szlachecka, narodu pojmowanego także szerzej, bo do niego włączano i mieszczaństwo wówczas, ale również i po raz pierwszy zauważono włościaństwo – powiedział Andrzej Duda.
Prezydent Andrzej Duda podziękował wszystkim, którzy przez lata zabiegali o umocnienie Polski. Mówił o tym w wystąpieniu na Placu Zamkowym, podczas uroczystości 232. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
– Dziękuję wszystkim tym, którzy odpowiedzialnie podejmowali decyzje i parli w kierunku wstąpienia Polski do NATO i do Unii Europejskiej. Tak, kto wie, czy z punktu widzenia naszej suwerenności, niepodległości, możliwości jej zachowania na długie lata, nie były to jedne z najbardziej fundamentalnych decyzji, jakie w ogóle zostały na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci, mam nadzieję na przyszłość – stuleci, podjęte. Żeby stać się polityczną częścią wolnego zachodu, żeby stać się militarną częścią wielkiego, potężnego zachodu – powiedział Andrzej Duda.
Prezydent dodał, że dzisiaj uzewnętrznieniem uczestnictwa w NATO jest obecność armii amerykańskiej i armii innych państw NATO w miejscach, które są najbardziej wrażliwe, czyli w okolicach Przesmyku Suwalskiego i polsko-ukraińskiej granicy.
Prezydent Andrzej Duda zaapelował o liczny udział w wyborach, gdyż frekwencja jest probieżem demokracji i wyrazem odpowiedzialności za Polskę.
– Jest zapisywany w każdej kolejnej konstytucji Rzeczpospolitej Polski jako suweren Rzeczpospolitej – ten, który decyduje, no więc niechże decyduje. O to do was apeluję, abyście faktycznie realizowali tę naszą demokrację. Byście brali udział w wyborach, wszystkich poszczególnych – od tych wyborów lokalnych, samorządowych, poczynając, od wyborów do swoich rad, także i dzielnic, osiedli poprzez miasta, wioski, gminy, powiaty, województwa aż do wyborów państwowych – podkreślił Andrzej Duda.
Prezydent Andrzej Duda podziękował Polakom, że „biorą w swoje ręce sprawy kraju”, pomagając potrzebującym sąsiadom i aktywnie uczestnicząc w wyborach. Podkreślił, że ta obywatelska postawa jest doceniana także na forum międzynarodowym. Prezydent zwrócił uwagę, że teraz do najważniejszych zadań naszego kraju należy wzmacnianie polskiej armii.
– Dziękuję wszystkim tym, którzy zgłaszają się do polskiego wojska – ochotniczo – po to, by wtedy, gdy będzie potrzeba, stanąć w obronie ojczyzny. Dziękuję za to, że godzicie się na modernizację polskich sił zbrojnych i na olbrzymie zakupy wyposażenia dla polskiej armii. Tak, olbrzymie. Tak, ja też sobie zdaję sprawę z tego, że te pieniądze można by przeznaczyć na inny cel, ale dzisiaj właśnie na obronność muszą być one przeznaczone – po to, by nikt nie przyszedł zagarnąć naszej ziemi – podkreślił Andrzej Duda.
Prezydent Andrzej Duda powiedział, że atak Rosji na Ukrainę wygląda jak rozbiory Polski, przeprowadzone przez dawną carską Rosję, wtedy z udziałem Prus i Austrii.
– Jeśli gdzieś biegnie skojarzenie do tamtych lat XVIII wieku, to to skojarzenie zmierza właśnie ku Ukrainie – mówił.
Prezydent Andrzej Duda powiedział, że atak Rosji na Ukrainę przypomina rozbiory Polski, przeprowadzone przez dawną carską Rosję, wtedy z udziałem Prus i Austrii.
– Jeśli gdzieś biegnie skojarzenie do tamtych lat XVIII wieku, to to skojarzenie zmierza właśnie ku Ukrainie” – mówił prezydent na Placu Zamkowym podczas obchodów Święta Narodowego 3 Maja. „Jeśli popatrzeć na 2014 rok, kiedy Rosja po raz pierwszy w istocie na Ukrainę się rzuciła, zagarniając część jej ziemi. I potem na 2022 rok, kiedy przypuściła frontalny atak – to to wygląda jak dawne dokonane przez Rosję carską rozbiory Polski, najpierw zagarnięcie części ziemi, potem znów części, a potem znów – wtedy z innymi grabieżcami – powiedział prezydent.
W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele władz państwowych, samorządowych, kombatantów, służb mundurowych oraz mieszkańcy miasta.
Wcześniej prezydent Duda odznaczył Stanisława Gebhardta i Joannę Wnuk-Nazarową Orderami Orła Białego. Uroczystość odbyła się na Zamku Królewskim.
Joanna Wnuk-Nazarowa to polska dyrygent, kompozytor, pedagog i polityk, w latach 1997-1999 minister kultury i sztuki. Od 2000 do 2018 pełniła funkcję dyrektora naczelnego i programowego Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach.
Stanisław Gebhardt to działacz społeczny i polityczny. W latach 1941 – 1943 należał do Szarych szeregów, następnie od 1943 do AK w stopniu plutonowy podchorąży. W latach 1944 – 1945 więzień Gestapo w Krakowie oraz obozów koncentracyjnych Gross Rosen i Mathausen. Po wojnie na emigracji, do Polski powrócił w 1990 roku. W latach 1995 – 1998 współzałożyciel Ruchu Odbudowy Polski (ROP) Od czerwca 2020 przewodniczący Rady Programowej Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego.
IAR