Home / Warto posłuchać  / „Żydzi nie byli bezbronnymi ofiarami”. 78 lat temu wybuchło powstanie w getcie warszawskim

„Żydzi nie byli bezbronnymi ofiarami”. 78 lat temu wybuchło powstanie w getcie warszawskim

powstanie w getcie
fot. Karolina Stachacz

„Niemcy już w styczniu 1943 roku przekonali się, że Żydzi nie są bezbronnymi ofiarami” – przypomina dr Martyna Rusiniak-Karwat. Przedstawicielka Instytutu Pileckiego, w poranku „Siódma9” omawiała wydarzenia związane z wybuchem powstania w getcie warszawskim.

 

19 kwietnia mija 78. rocznica zbrojnej akcji organizacji żydowskich przeciwko Niemcom. Przyczyną rozpoczęcia walk była decyzja hitlerowców o całkowitej likwidacji getta w Warszawie. Jednak do pierwszego żydowskiego oporu w getcie doszło już wcześniej, dokładnie 18 stycznia 1943 roku.

 

Do pierwszego oporu doszło w styczniu, kiedy Niemcy weszli do getta warszawskiego, aby po raz kolejny wywozić Żydów do Treblinki. Dzięki temu zamiast około 8 tysięcy Żydów, wywieziono 5 tys. Wówczas Niemcy zobaczyli, że nie jest już tak łatwo wejść do getta. Przestali też oni postrzegać Żydów jako bezbronne ofiary. W tym czasie zaczyna powstawać drugie podziemne miasto w getcie. Zaczynają być budowane schrony, przejścia pomiędzy budynkami, poprzez piwnice i strychy – mówiła w poranku „Siódma9” dr Martyna Rusiniak-Karwat.

 

– 19 kwietnia Żydzi podjęli bardzo nierówną walkę. Większość z nich miała świadomość zbliżającej się śmierci – dodała dr Rusiniak-Karwat.

 

Przeciwko czołgom stawali uzbrojeni młodzieńcy mający po dziewiętnaście czy dwadzieścia kilka lat. Jeśli mieli pistolet i kilkanaście naboi to było dobrze. Prawdopodobnie mieli także po dwa granaty i „koktajle Mołotowa”. Dowódca Mordechaj Anielewicz zdawał sobie sprawę, że prędzej czy później większość z nich zginie, ale zginie godną śmiercią, taką jaką sobie wybrali – mówiła dr Rusiniak-Karwat.

 

Powstanie w getcie warszawskim trwało od 19 kwietnia do 16 maja 1943 roku. Była to pierwsza, tak duża, akcja zbrojna podjęta przez polskie organizacje podziemne przeciwko Niemcom. Było to również pierwsze miejskie powstanie w okupowanej Europie. W momencie wybuchu walk na terenie getta było ok. 60 tysięcy Żydów.

 

Dr Martyna Rusiniak-Karwat:

 

Krzysztof Jędrasik

 

Kontynuując przeglądanie strony zgadzasz się na instalację plików cookies na swoim urządzeniu więcej

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close