Zawierają zapiski Polaków osadzonych w więźniach NKWD na Pradze. Zabytkowe inskrypcje z lat 40-tych XX wieku wzbogacą wystawę Instytutu Pamięci Narodowej. Miasto stołeczne Warszawa przekazało IPN elementy znalezione na ścianach dawnego aresztu śledczego przy ul. 11 listopada 66.
Historyczne artefakty to m.in. wyjęte z muru piwnicy cegły i elementy drewniane. Zawarte na nich inskrypcje zawierają inicjały, pseudonimy i daty wydrapane lub rysowane ołówkiem. Wszystkie te przedmioty są dowodem kaźni przetrzymywanych tam Polaków.
– Są to inskrypcje, które stanowią ślad po dawnym wiezieniu NKWD które funkcjonowało w latach 1944-45 przy ul. 11 Listopada 66. Budynek ten jest świadectwem kaźni Polaków dokonywanej przez sowieckiego okupanta. Jednym z przekazanych fragmentów jest drewniana framuga. Jest na niej data październik 1945 i napis prawdopodobnie w języku rosyjskim, to jeszcze będzie weryfikowane – mówi Iwona Spałek z warszawskiego oddziału IPN.
Inskrypcje, po wykonaniu kolejnych zabiegów konserwatorskich, dopełnią stałą ekspozycję w Izbie Pamięci IPN, przy ul. Strzeleckiej 8 na Pradze.
– Izba Pamięci to unikalne miejsce w skali nie tylko Warszawy ale całej Polski – mówi kierownik placówki dr Marta Milewska.
– W tym miejscu w latach 1945-48 przetrzymywano i brutalnie traktowano działaczy polskiego podziemia antykomunistycznego. Choć nie ma żadnych dokumentów mówiących o tym, że w kamienicy przy ul. Strzeleckiej 8 był areszt, to właśnie dzięki inskrypcjom – czyli napisom wyrytym na tej kamienicy wiemy, że areszt mieścił się właśnie w tej kamienicy. Artefakty z budynku przy ul. 11 listopada zostały przekazane do konserwacji. Po zakończeniu prac zostaną one włączone w skład stałej ekspozycji. Już teraz zapraszam słuchaczy Radia Warszawa do odwiedzania Izby Pamięci Strzelecka 8 i do oglądania inskrypcji – mówi dr Marta Milewska.
Izba Pamięci Strzelecka 8 dostępna jest dla zwiedzających w następujących godzinach:
poniedziałek 09:00 – 17:00
wtorek 08:00 – 17:00
środa 08:00 – 17:00
czwartek 09:00 – 17:00
piątek 09:00 – 17:00
Iwona Spałek z warszawskiego oddziału IPN:
Kierownik Izby Pamięci Strzelecka 8 dr Marta Milewska:
Krzysztof Jędrasik