W gmachu głównym Biblioteki Narodowej w Warszawie odbędą się dziś (20 stycznia, godz. 13.00) uroczystości z okazji 275. rocznicy otwarcia Biblioteki Narodowej oraz inauguracja nowych, zmodernizowanych czytelń.

Dziś rozpocznie się proces przenoszenia do nich wielu tysięcy książek. Otwarcie nowych czytelń zaplanowano na 24 lutego – dzień, w którym obchodzona jest rocznica reaktywowania Biblioteki Narodowej przez prezydenta II RP Ignacego Mościckiego w 1928 roku.

Historia biblioteki sięga roku 1747 roku.

– To wtedy – 8 sierpnia – dla czytelników została otwarta Biblioteka Załuskich ufundowana przez braci Józefa Andrzeja i Andrzeja Stanisława. W owym czasie była to jedna z największych bibliotek publicznie dostępnych w Europie – opowiadała Maria Wrede z Zakładu Rękopisów Biblioteki Narodowej.

Po śmierci fundatorów instytucja przeszła pod opiekę państwa jako Biblioteka Rzeczypospolitej. W 1780 roku Sejm przyznał jej prawo otrzymywania egzemplarza obowiązkowego każdej publikacji z terenu Polski.

Biblioteka Narodowa była dwukrotnie likwidowana i w znacznym stopniu niszczona.

– Po raz pierwszy, kiedy została wywieziona z kraju po utracie niepodległości w 1795 roku – mówiła Maria Wrede.

Kolekcja, choć nie w całości, została zwrócona Polsce na mocy traktatu ryskiego z 1921 roku kończącego wojnę polsko-bolszewicką. 24 lutego 1928 roku prezydent Ignacy Mościcki mocą swojego rozporządzenia reaktywował Bibliotekę Narodową. Kolejny raz kolekcja została zniszczona, tym razem bezpowrotnie, w czasie okupacji niemieckiej, kiedy Niemcy spalili część zbiorów po upadku powstania warszawskiego.

Po wojnie systematycznie odbudowywano Bibliotekę Narodową. W 1959 roku powróciły do kraju najcenniejsze zabytki zdeponowane w Kanadzie, udało się odzyskać część książek wywiezionych do Niemiec, do biblioteki włączono też porzucone księgozbiory niemieckie z Ziem Odzyskanych. Przekazano tam także fragmenty bibliotek prywatnych.

– Dziś w Bibliotece Narodowej znajdują się najcenniejsze ocalałe skarby piśmiennictwa polskiego – mówił dyrektor tej instytucji Tomasz Makowski.

W Bibliotece Narodowej przechowywane są też cenne dokumenty spoza Polski.

Główna siedziba Biblioteki Narodowej znajduje się przy al. Niepodległości w Warszawie. Nowe, zmodernizowane czytelnie, które zostaną oddane do użytku w lutym, są trzykrotnie większe i obecnie dysponują prawie 400 miejscami siedzącymi dla czytelników. Biblioteka Narodowa będzie w nich udostępniała 10 milionów woluminów ze swoich magazynów oraz 3,5 miliona obiektów cyfrowych z polona.pl – jednej z najnowocześniejszych bibliotek cyfrowych na świecie i jednocześnie największej tego typu biblioteki w Polsce.

IAR