W Warszawie, tak jak w całej Polsce trwają obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Władze Pragi Północ proponują mieszkańcom Warszawy spacer szlakiem miejsc związanych z działaczami podziemia niepodległościowego. Mówił o nich w Poranku z Radiem Warszawa Paweł Lisiecki, burmistrz dzielnicy.
– Najsłynniejsze na pewno są więzienia tzw. Toledo przy ulicy Namysłowskiej. Dzisiaj już nieistniejące, ale jest tam pomnik osób, które w tym więzieniu się znajdowały. Kolejnym znanym miejscem od kilkunastu lat są tzw. katownie przy ulicy Strzeleckiej, gdzie w samym centrum miasta znajdowała się siedziba NKWD, potem Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego – wymienia.
Wiele katowni i miejsc kaźni znajdowało się właśnie na Pradze Północ.
– Po 14 września, kiedy na teren dzisiejszej Pragi weszły wojska sowieckie oraz oddziały Ludowego Wojska Polskiego, to Praga nie była tknięta przez powstanie – przez kilka dni trwały tu walki, natomiast nie doszło do dużych zniszczeń. Ta część miasta była zachowana, w związku z czym sowieckie NKWD czy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego zajmował niektóre budynki i tworzył tutaj aparat bezpieczeństwa – przypomniał Lisiecki.
W pomieszczeniach, gdzie znajdowały się cele, odnaleziono wiele cennych danych na temat osadzonych.
– Na ścianach odkryto różnego rodzaju napisy, inskrypcje, imiona nazwiska, daty osób, które były tam przetrzymywane – zaznacza nasz rozmówca.
Jak podkreśla burmistrz Pragi Północ, taki spacer pozwala mieszkańcom odkryć historię swojej okolicy.
– Na co dzień można przechodzić obok tych miejsc, często się ich tak naprawdę nie zauważa, albo też nie wie o tym, że w tym właśnie budynku czy na terenie tej nieruchomości odbywały się takie rzeczy, jak strzelanie w tył głowy, czy przesłuchiwanie więźniów, przesłuchiwanie aresztowanych – mówi.
Spacer rozpocznie się przy Szkole Podstawowej przy ulicy Sierakowskiego o 12:45. Kolejnymi punktami są dawna siedziba NKWD przy ulicy Sierakowskiego, tablica pamiątkowa na budynku Liceum Władysława IV, później uczestnicy przejdą do Izby Pamięci przy ulicy Strzeleckiej. O 14:05 marsz zatrzyma się przed dawnym Wojskowy Trybunałem Wojennym przy ulicy 11 listopada 68. Na 14:30 zaplanowano główne uroczystości pod Pomnikiem ku Czci Pomordowanych w Praskich Więzieniach przy Namysłowskiej. O 15:15 na skwerze przy ulicy Szymanowskiego będzie można wysłuchać koncertu „Forteca Walka Trwa”. Obchody zakończy Msza święta w Izbie Pamięci przy ul. Strzeleckiej o 17:00.
Cała rozmowa tutaj
Wojciech Dudkowski
