Prezydent Andrzej Duda poinformował, że powstał projekt pomocy dla osób poszkodowanych w związku z pandemią koronawirusa. Po konsultacji na Radzie Gabinetowej program nazwano: „Gospodarcza i społeczna tarcza antykryzysowa dla bezpieczeństwa przedsiębiorstw i pracowników w związku z pandemią wirusa SARS CoV-2”.
Premier Mateusz Morawiecki powiedział, że szacunkowa wartość pakietu antykryzysowego to około 212 miliardów złotych. Jest to prawie 10% PKB.
– Nie ma wątpliwości, że polska gospodarka stanęła przed największym wyzwaniem od czasów zmiany ustrojowej. Dlatego rząd uznał za priorytet troskę o polskich pracowników i przedsiębiorców – argumentuje Rada Ministrów, która w konsultacji z prezydentem i z jego inicjatywy w ciągu dwóch tygodni od momentu wykrycia w Polsce pierwszej osoby zarażonej koronawirusem przygotowała Tarczę Antykryzysową.
Celem pakietu jest niezwłoczne wprowadzenie rozwiązań, które ograniczą negatywne skutki pandemii i wywołanej przez nią recesji dla polskich pracowników i przedsiębiorstw. Program skierowany do pracowników obejmuje także osoby zatrudnione na umowy zlecenie oraz prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą.
Celem polityki gospodarczej rządu jest ochrona miejsc pracy i bezpieczeństwo finansowe oraz zdrowotne obywateli. Istotnym celem działań jest wsparcie sektora przedsiębiorstw i dbałość o bezpieczeństwo systemu finansowego.
Pakiet antykryzysowy obejmuje pięć filarów: Bezpieczeństwo Pracowników, którego wartość to 30 miliardów złotych, Finansowanie Przedsiębiorstw o wartości 73,2 miliarda złotych, Ochrona Zdrowia o wartości 7,5 miliarda złotych, Wzmocnienie Systemu Finansowego o wartości 70,3 miliarda złotych oraz Program Inwestycji Publicznych o wartości 30 miliardów złotych.
Bezpieczeństwo Pracowników zakłada dofinansowanie elastycznego zatrudnienia poprzez przejęcie finansowania przez państwo 40% płacy pracownika dla przedsiębiorców w problemach finansowych sięgających okresu dwóch miesięcy, przesunięcie płatności za media, finansowanie postojowego dla umów cywilnoprawnych i osób samozatrudnionych, dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla osób, które opiekują się dzieckiem do 12. roku życia na okres 14 dni, wakacje kredytowe, wakacje od obowiązków administracyjnych, ochrona konsumentów i pożyczkobiorców, wydłużenie elastycznego czasu pracy oraz dodatkowe wsparcie osób niepełnosprawnych o szacowanym koszcie 600 milionów złotych.
Ostatnie polegać będzie na dodatkowym zasiłku 14-dniowym dla rodziców dzieci niepełnosprawnych, jeśli są w systemie edukacji do 25. roku życia, wsparcie osób niepełnosprawnych pozostających w domu oraz dofinansowanie dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne.
Finansowanie Przedsiębiorstw zakłada finansowanie instytucji rozwoju Grupy PFR – gwarancje, kredyty, kapitał, ubezpieczenia i dopłaty, finansowanie leasingu dla firm transportowych, pożyczka 5 000 złotych dla mikrofirm zatrudniających do 9 pracowników, odroczenie lub rozłożenie składek ZUS bez opłat, brak kar za opóźnienia w przetargach publicznych, brak kar za opóźnienia w przetargach publicznych, automatyczne przedłużenie bankowych kredytów obrotowych, rozliczenie całej tegorocznej straty w przyszłym roku, polityka drugiej szansy, która polegać będzie na pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw przechodzących przez proces restrukturyzacji.
Ochrona Zdrowia zakłada finansowanie działań związanych z walką z SARS-CoV-2 poprzez rozwój infolinii pacjenta, czyli rozszerzenie Telefonicznej Infolinii Pacjenta i Lekarzy, dofinansowanie infrastruktury służby zdrowia przez utworzenie rezerwy na dofinansowanie rozbudowy infrastruktury i doposażenie systemu służby zdrowia, czy dodatkowe finansowanie cyfryzacji systemu opieki zdrowotnej – informatyzację podmiotów leczniczych, wdrożenie pilotażu e-usług w NFZ oraz rozbudowę szybkiego internetu w 20 tysięcy podmiotów leczniczych na terenach wiejskich.
Przewiduje się wzrost świadczeń opieki zdrowotnej, w tym transportu sanitarnego, wykonywanych w związku z przeciwdziałaniem SARS-CoV-2, udzielanych przez podmioty wykonujące działalność leczniczą do wykazu.
Program Inwestycji Publicznych mówi o utworzenie Funduszu Inwestycji Publicznych, utworzenie dedykowanego Funduszu Inwestycji Publicznych w gestii Prezesa Rady Ministrów o wartości 20 miliardów złotych celem finansowania działań inwestycyjnych i antykryzysowych w związku ze skutkami gospodarczymi pandemii SARS-CoV-2 oraz wdrożenie programu inwestycji publicznych finansowanych z różnych źródeł, w tym z Funduszu Inwestycji Publicznych. Beneficjentem działań inwestycyjnych będzie przede wszystkim polski sektor przedsiębiorstw celem utrzymania i tworzenia miejsc pracy.
Poza inwestycjami centralnymi istotne środki inwestycyjne i antykryzysowe otrzymają także samorządy. Zostaną zwiększone wydatki inwestycyjne na infrastrukturę, modernizację szkół i szpitali, transformację energetyczną, cyfryzację, biotechnologię i farmację, politykę ochrony środowiska i inne działania antykryzysowe.
Wzmocnienie systemu finansowego mówi o pakiecie regulacyjnym KNF i MF. Obniżone będą bufory kapitałowe przez Komitet Stabilności Finansowej, czasowe dopuszczenie przez KNF działalności banku poniżej łącznych wymogów kapitałowych i płynnościowych w uzasadnionych przypadkach oraz elastyczne podejście do wyceny wymogów na potrzeby Solvency II w sektorze ubezpieczeniowym, przesunięcie terminu rekomendacji R oraz uelastycznienie zasad szacowania strat na ryzyko kredytowe i rynkowe oraz przesunięcie wybranych obowiązków nadzorczych. Ponadto zawarto pakiet płynnościowy NBP, obniżenie bazowej stopy procentowej z 1,5% na 1,0% oraz stopy rezerwy obowiązkowej z poziomu 3,5% do 0,5% zwiększające płynność w sektorze bankowym oraz przewidziano potencjalne operacje LTRO oraz podobne operacje stosowane przez Europejski Bank Centralny.
Ponadto Pakiet zakłada także szereg innych działań o charakterze bardziej szczegółowym lub będących na etapie analizy i opracowywania. Zakłada się opracowanie rozwiązań w następujących obszarach: wsparcia finansowego twórców i artystów w drodze Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prolongata ważności udzielonych pozwoleń na pracę dla obcokrajowców zgodnie z założeniami opracowanymi przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz ważności okresowych badań medycyny pracy, czy uelastycznienie przepisów rynku pracy, dofinansowania warsztatów terapii zajęciowej, wypłacania świadczeń integracyjnych w klubach i centrach integracji społecznej, utrzymanie dotacji dla środowiskowych domów samopomocy, utrzymanie dotacji dla żłobków, mimo zawieszenia funkcjonowania (Maluch+), utrzymanie wynagrodzeń dla młodocianych mimo zwolnienia ich z obowiązku świadczenia pracy, orzekanie o niepełnosprawności bez osobistego stawiennictwa, rekompensata wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych zgodnie z założeniami Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Przewiduje się wyłączenie okresu oczekiwania na granicy z czasu pracy kierowców samochodów ciężarowych, zawieszenie biegu wybranych terminów administracyjnych, skarbowych itp. oraz obowiązku osobistego stawiennictwa obywateli w urzędach, przesunięcia środków UE, możliwość przesunięcia przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta terminu na zapłacenie opłaty za użytkowanie wieczyste oraz czasowe przywrócenie zaopatrzenia sklepów i handlu w niedzielę.
Rząd zapewnia, że jest otwarty na stały dialog z partnerami społecznymi w zakresie nowych regulacji, ale zwraca uwagę, że w związku z nadzwyczajną sytuacją zakres konsultacji regulacji będzie ograniczony.
– Należy zakładać, że pakiet działań antykryzysowych będzie rozszerzany o kolejne instrumenty polityki gospodarczej, a praca nad pakietem, jego ewaluacja i modyfikacja w związku z najwyższym poziomem ryzyka, zmienności i niepewności w otoczeniu, będzie procesem ciągłym. Koordynacja i ocena wdrożenia Rządowego Pakiety Antykryzysowego będzie wykonywana przez Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów – czytamy w komunikacie rządu.
IAR