Materiały audiowizualne będą odgrywać coraz większą rolę w opowiadaniu o II wojnie światowej – uważa prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek. W Warszawie szef IPN otworzył konferencję naukowa „Obrazy II wojny światowej w materiałach fotograficznych i filmowych”.
Podczas obrad naukowcy, badacze i muzealnicy dyskutują o stanie zachowania, digitalizacji i opracowania dokumentacji fotograficznej i audiowizualnej obrazującej dramatyczne wydarzenia lat 1939-1945.
– Odchodzą świadkowie i coraz bardziej będą za nich przemawiać obrazy – mówił prezes IPN dr Jarosław Szarek. Jak przypomniał, niedawno doszło do wyjątkowego spotkania bohaterów zdjęć Juliena Bryana, autora słynnych zdjęć z początku II wojny światowej.
– Dokumentował walkę, obronę Warszawy we wrześniu 1939 roku. Zdjęcia, obok których nie można przejść obojętnie, ale zdjęcia przemawiające jeszcze bardziej, gdy obok nich po 80 latach stanęli bohaterowie tych fotografii – stwierdził prezes IPN i przypomniał wrześniowe spotkanie Kazimiery Miki i Zygmunta Aksienowa, uwiecznionych na zdjęciach Juliena Bryana.
Dyrektor Archiwum IPN Marzena Kruk podkreśliła, że zbiory audiowizualne zyskują na wartości. Jednak, jak dodała, w ich udostępnianiu przeszkadzają prawa autorskie.
– Udostępnianie materiałów z okresu II wojny światowej, szczególnie tych, które zostały wytworzone przez III Rzeszę, dowodów ich zbrodni, nie powinno być objęte żadnymi prawami autorskimi, prawami do czerpania korzyści przez wnuków i prawnuków zbrodniarzy wojennych. Dla mnie to jest tak niemoralne, ale takie zagadnienie się pojawia – mówiła Marzena Kruk.
Patronat nad konferencją IPN objął Polski Komitet do spraw UNESCO. Jego sekretarz generalny prof. Sławomir Ratajski przypomniał, że na Światowej Liście Programu „Pamięć Świata” znajduje się Raport Jürgena Stroopa, kata warszawskiego getta. Istotną częścią tej dokumentacji jest materiał fotograficzny.
– Wśród niej jest to słynne, wstrząsające zdjęcie kilkuletniego chłopca z podniesionymi rękami na tle mieszkańców, otoczonego przez niemieckich żołnierzy z lufami karabin skierowanych w jego stronę – mówił prof. Sławomir Ratajski.
Przy okazji konferencji zaprezentowano najnowsze wydawnictwo Archiwum IPN. To dwutomowa publikacja „Zbiór fotografii Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – Instytutu Pamięci Narodowej”
IAR