Msza święta w Katedrze Polowej Wojska Polskiego (godz.10:30) w intencji obywateli polskich zesłanych na Syberię, ofiar represji komunistycznych i ich rodzin rozpocznie w Warszawie obchody 80. rocznicy pierwszej masowej deportacji Polaków w głąb Związku Sowieckiego.

W nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku sowieci, okupujący Kresy Wschodnie II Rzeczypospolitej, aresztowali i wywieźli na Syberię i do północnej Rosji około 140 tysięcy osób.

Po mszy św. uroczystości przeniosą się przed Pomnik Poległym i Pomordowanym na Wschodzie, gdzie odbędzie się Apel Pamięci oraz ceremonia złożenia kwiatów.

– To pomnik, przy którym modlił się Ojciec Święty Jan Paweł II, wspominając wszystkich, którzy stali się ofiarami tej Golgoty Wschodu. W swej ogromnej masie miała ona początek 10 lutego 1940 roku – przypomina szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

W uroczystościach w Warszawie wezmą osoby deportowane i ich rodziny, reprezentanci wszystkich największych środowisk kombatanckich, przedstawiciele władz państwowych i duchowieństwo.

Wywózka przyszła nieoczekiwanie i w brutalny sposób. Była uderzeniem NKWD w elity państwa polskiego.

– Objęła ona przede wszystkim osadników wojskowych i służbę leśną, wraz z rodzinami. Trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na zasadę odpowiedzialności zbiorowej stosowanej przez Związek Sowiecki – zaznacza historyk Instytutu Pamięci Narodowej profesor Sławomir Kalbarczyk.

Według ustaleń Instytutu Pamięci Narodowej, w sumie sowieci w czterech masowych deportacjach wywieźli w głąb Związku Sowieckiego około 320-330 tysięcy Polaków. Prawdopodobnie co trzeci deportowany nie przeżył zesłania.

Wyższe szacunki przedstawia Związek Sybiraków, według którego zsyłka objęła 1,3 miliona polskich obywateli, a nie przeżył jej co trzeci.

IAR