W 2025 roku Warszawa obchodzi wyjątkowy jubileusz – 500-lecie obecności Krzyża Baryczkowskiego w archikatedrze św. Jana Chrzciciela. To nie tylko okazja do historycznej refleksji, ale przede wszystkim zaproszenie do odkrycia na nowo znaczenia krzyża we współczesnym świecie. Właśnie z tej perspektywy Archidiecezja Warszawska oraz Diecezja Warszawsko-Praska zainicjowały konkurs „Krzyż uratowany”, skierowany do uczniów szkół średnich i studentów.

Krzyż, który przetrwał wieki

Krzyż Baryczkowski to jeden z najstarszych symboli religijnych stolicy. Został wykonany w Norymberdze i sprowadzony do Warszawy w 1525 roku przez rajcę miejskiego Jerzego Baryczkę. Ten gotycki krucyfiks przez pięć wieków towarzyszył warszawiakom w chwilach triumfu i tragedii. Przetrwał zniszczenia wojenne, pożary, powstania i odbudowy, nie tracąc nic ze swojej duchowej siły.

Dla mieszkańców Warszawy Krzyż Baryczkowski nie jest jedynie zabytkiem. To żywy znak obecności Boga w historii miasta, symbol wiary, która przez wieki nie poddawała się przeciwnościom. Jego obecność w sercu stolicy to dowód na to, że krzyż – choć często kojarzony z cierpieniem – niesie ze sobą przede wszystkim nadzieję.

Jubileuszowe obchody: modlitwa i refleksja

 

Rok 2025 upływa pod znakiem licznych wydarzeń duchowych i kulturalnych związanych z jubileuszem. Obchody rozpoczęły się uroczystą mszą świętą z udziałem przedstawicieli Konferencji Episkopatu Polski. W programie znajdują się także comiesięczne nowenny oraz katechezy poświęcone krzyżowi, prowadzone przez znanych teologów i duszpasterzy.

Szczególne znaczenie będą miały dwa kluczowe dni: 14 września, czyli święto Podwyższenia Krzyża Świętego, oraz 14 grudnia, kiedy zakończy się obchodzony w archidiecezji Rok Święty. Te daty mają przypomnieć, że krzyż nie jest zamkniętym rozdziałem historii, ale nadal żywym źródłem duchowej mocy.

Konkurs „Krzyż uratowany” – głos młodego pokolenia

 

Z okazji 500-lecia Krzyża Baryczkowskiego zorganizowano konkurs pt. „Krzyż uratowany”, którego celem jest aktywne zaangażowanie młodych ludzi w refleksję nad znaczeniem krzyża. Organizatorzy – Archidiecezja Warszawska oraz Diecezja Warszawsko-Praska – zapraszają młodzież do przedstawienia swoich przemyśleń i emocji w formie artystycznej.

Uczestnicy mogą przygotować prace w różnych formach: plastycznej, fotograficznej, filmowej lub podcastowej. Kluczowe jest to, by spojrzeli na krzyż nie jako symbol cierpienia, lecz jako znak zwycięstwa życia nad śmiercią, dobra nad złem. Właśnie po Wielkanocy – kiedy Kościół świętuje Zmartwychwstanie – rozpoczęto akcję, aby pokazać krzyż jako źródło inspiracji, a nie tylko ascezy.

Młodzi w Kościele – nieobecni czy po prostu niewidoczni?

 

W debacie publicznej często pojawia się teza, że młodzi ludzie masowo odchodzą od Kościoła. Organizatorzy konkursu odnoszą się do tego z dużą ostrożnością. Wskazują, że choć część odejść bywa medialna i głośna, nie oddaje to całego obrazu. Fakty mówią inaczej – w samej tylko Francji podczas ostatniej Wielkanocy ponad 70 tysięcy młodych dorosłych poprosiło o chrzest. To wyraźny sygnał, że młode pokolenie nadal szuka duchowej głębi i sensu.

Młodzi nie odrzucają wiary. Często po prostu nie znajdują swojego miejsca w instytucji Kościoła lub nie wiedzą, jak się w niej odnaleźć. Konkurs „Krzyż uratowany” ma być dla nich przestrzenią dialogu, wyrażenia własnych przekonań i doświadczeń – językiem, który jest im bliski i naturalny.

Nagrody? Tak, ale nie tylko one się liczą

 

Chociaż organizatorzy przygotowali atrakcyjne nagrody – odpowiednie do jakości i kreatywności oczekiwanych prac – nie one są najważniejsze. Udział w konkursie to przede wszystkim okazja do głębszej refleksji, do zatrzymania się nad własną duchowością i historią miasta, które od wieków żyje w cieniu krzyża.

To także możliwość, by młodzi twórcy pokazali swoje spojrzenie na krzyż w przestrzeni publicznej – czy widzą w nim znak nadziei, czy tylko przeszłości? Czy może towarzyszy im w codzienności, czy wydaje się nieobecny? Każda praca będzie osobistym świadectwem i wkładem w trwające obchody jubileuszu.

Jak wziąć udział?

 

Prace konkursowe należy dostarczyć do 14 maja 2025 roku na adres:

Wydział Duszpasterstwa Ogólnego Kurii Metropolitalnej Warszawskiej
ul. Miodowa 17/19, 00-246 Warszawa
Z dopiskiem: „Krzyż uratowany”

Szczegółowy regulamin konkursu oraz dodatkowe informacje są dostępne na stronie Archidiecezji Warszawskiej:
👉 archwwa.pl/aktualnosci/krzyz-uratowany

 Krzyż nie przemija

 

Krzyż Baryczkowski, obecny w Warszawie od 500 lat, to nie tylko relikt przeszłości. To żywy znak nadziei, który wciąż mówi do współczesnego człowieka – niezależnie od wieku. Konkurs „Krzyż uratowany” to szansa, by wsłuchać się w ten głos i odpowiedzieć własnym językiem – poprzez sztukę, refleksję i zaangażowanie. To zaproszenie, by krzyż nie był tylko symbolem minionych czasów, ale źródłem sensu tu i teraz.

500 lat Krzyża Baryczków

Biskupi przed Krzyżem Baryczków

A.C