Dziś Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Wiosną 1940 roku, funkcjonariusze sowieckiej policji politycznej NKWD, zamordowali blisko 22 tysiące obywateli Rzeczypospolitej.
Wśród ofiar znaleźli się nie tylko zawodowi oficerowie ale także rezerwiści powołani w 1939 roku. Wśród nich znalazło się 107 naukowców, 1040 nauczycieli szkół średnich i powszechnych, ponad 700 inżynierów, 900 lekarzy i farmaceutów, 700 prawników oraz 6 tysięcy funkcjonariuszy policji i innych służb mundurowych. Zabitych zostało także kilkudziesięciu duchownych różnych wyznań, którzy pełnili funkcje kapelanów.
– Jeńcy ginęli od strzału w tył głowy. Ofiary zostały pogrzebane w zbiorowych, bezimiennych mogiłach. Decyzja o wymordowaniu polskich jeńców wojennych z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz Polaków przetrzymywanych w więzieniach NKWD na obszarze przedwojennych wschodnich województw Rzeczypospolitej, zapadła na najwyższym szczeblu sowieckich władz. Podjęło ją 5 marca 1940 roku Biuro Polityczne na podstawie dokumentu, który ludowy komisarz spraw wewnętrznych Ławrientij Beria skierował do Stalina – mówi doktor Marek Szymaniak, Zastępca Dyrektora ds. Naukowych z Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
13 kwietnia 1990 roku władze ZSRR przyznały oficjalnie, że zbrodnię popełnili Rosjanie rękami NKWD. Jako winni zostali wówczas wskazani komisarz NKWD Ławrientij Beria i jego zastępca Wsiewołod Mierkułow. Tego samego dnia prezydent ZSRR Michaił Gorbaczow przekazał prezydentowi Polski Wojciechowi Jaruzelskiemu pierwsze dokumenty archiwalne dotyczące mordu na Polakach.
Polski Sejm ustanowił Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej w 2007 roku. Narodowe Centrum Kultury organizuje dziś rozdawanie “guzików katyńskich” będących symbolicznym wspomnieniem ofiar. W Warszawie będą rozdawane między innymi na Placu Zamkowym, obok Grobu Nieznanego Żołnierza i w okolicach Pomnika Katyńskiego. Rekonstruktorzy rozdający symboliczne artefakty pojawią się też w Łodzi, Gdyni oraz Lublinie. W wielu miastach na terenie całego kraju odbędą się również uroczyste apele poległych. W Muzeum Katyńskim na warszawskiej Cytadeli Prezydent Andrzej Duda, złożył wieniec przed Epitafium Katyńskim oraz zapalił znicze przed tablicami epitafijnymi.
Link do filmu krakowskiego IPN „21 857. Katyńskie liczby”:
Artur Chmielewski
