Instytut Pamięci Narodowej wznowił poszukiwania ofiar terroru komunistycznego na warszawskiej Pradze-Północ. Prace toczą się na terenie dawnego więzienia karno-śledczego NKWD-UB, zwanego Toledo. Po II wojnie światowej było ono miejscem kaźni żołnierzy i działaczy podziemia antykomunistycznego.

Kierujący pracami wiceprezes IPN, profesor Krzysztof Szwagrzyk powiedział, że działania jego zespołu to kontynuacja ubiegłorocznych poszukiwań.

–To jest to miejsce, gdzie jesienią i latem ubiegłego roku odnaleźliśmy szczątki 18 ludzi. Osoby, które – jak podejrzewamy – uśmiercono w tym więzieniu, a następnie na terenie dziedzińca wewnętrznego i tuż za murem więziennym pogrzebano. Celem naszego powrotu w to miejsce w tym roku jest poszerzenie zakresu poszukiwań o kolejny obszar przy więziennym murze i odnalezienie szczątków tych, których dotychczas nie udało się odnaleźć – mówił Krzysztof Szwagrzyk.

Po rozpoczęciu w ubiegłym tygodniu prac, które utrudniała deszczowa pogoda, obecnie trwa doczyszczanie terenu po to, by ujawnić szczątki ludzkie.

–Rysują się pewne miejsca, których kształt i wielkość wskazywałyby, że mogą być to pochówki. Jednak na tę chwilę, dopóki nie oczyścimy całego terenu i nie sprawdzimy tych miejsc, nie mogę powiedzieć, że groby zostały odnalezione– wyjaśnił szef Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN.

Prace są prowadzone w narożniku więziennego terenu, od strony ulicy 11 Listopada. Po obu stronach fragmentu muru IPN odkrywał wcześniej szczątki ludzkie. Profesor Krzysztof Szwagrzyk przypominał, że „Toledo” to miejsce kaźni setek osób.

–Szacujemy, że najwięcej osób uśmiercono, a następnie pogrzebano od 1944 do 1947 roku. To jest co najmniej 136 straconych, ale jest jeszcze nieznana liczba osób, które zostały tu zakatowane bądź zmarły. Łącznie to co najmniej 200 ludzi, którzy mogą tutaj znajdować się – powiedział wiceprezes IPN.

Jak dodał, jest możliwe, że większość ofiar została pogrzebana na terenie „Toledo”. Przypomniał jednocześnie, że kilka lat temu na Cmentarzu Bródnowskim odnaleziono szczątki ponad 20 osób, straconych w katowni NKWD/UB przy ul. Namysłowskiej.

Obecny etap prac IPN na terenie dawnego więzienia „Toledo” potrwa do końca kwietnia. Profesor Krzysztof Szwagrzyk zapowiedział jednak, że już teraz wiadomo, że nie będzie to koniec poszukiwań w praskiej katowni. Do przebadania pozostaje inny z obszarów przy więziennym murze.

IAR