Z okazji 100. rocznicy podpisania traktatu w Rydze Instytut Pamięci Narodowej zaprezentował wystawę pt. „Gorzki pokój. Traktat ryski 1921 r.”. Równolegle Zamek Królewski otworzył ekspozycję na dziedzińcu pt. „Traktat ryski – odzyskane dziedzictwo”.
Wystawa IPN prezentuje losy Polaków, Białorusinów i Ukraińców w kontekście postanowień traktatowych. Część zdjęć pochodzi z prywatnych zbiorów Stanisława Grabskiego, głównego architekta traktatu ze strony Polski, zdeponowanych w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.
Ekspozycja będzie dostępna na dziedzińcu zamkowym do 24 kwietnia 2021 r. Autorem wystawy jest Adam Hlebowicz, dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN. Oryginalną koncepcję plastyczną stworzył Jarosław Kłaput. Uroczyste otwarcie miało miejsce w Sali Canaletta na Zamku Królewskim.
Obecny na uroczystości Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Piotr Gliński podkreślił, że nawet w dobie pandemii są takie rocznice, które należy odpowiednio zaakcentować.
– Spotykamy się w szczególnych okolicznościach. Muzea, instytucje kultury czterech województw zostają ponownie zamknięte, aktywność przenosi się do sieci. Nie możemy na żywo wejść do muzealnych sal, nie możemy w pełni docenić dzieła przygotowanego przez muzealników. Są jednak takie rocznice, które nie poczekają – mówił wicepremier.
Prezes IPN dr Jarosław Szarek mówił o wyjątkowym osiągnięciu, jakiego dokonali Polacy, podpisując traktat ryski. Podkreślił, że była to nowa nadzieja dla Polski i możliwość odbudowy świata w pokoju.
– Wraca dziedzictwo dawnej Rzeczpospolitej. Nie jednego Narodu, ale wielu Narodów, tworzących kulturę tych ziem. Mały okruch dziedzictwa, które miało zostać unicestwione. Czas nadziei – podsumował prezes.
18 marca przypada 100. rocznica podpisania traktatu pokojowego w Rydze. Kończył on wojnę polsko-bolszewicką, a na jego mocy zostały wyznaczone granice państwa polskiego na wschodzie. Traktat ryski oznaczał odrodzenie Europy Środkowej. Nie tylko regulował warunki współistnienia Polski i bolszewickiej Rosji, ale de facto potwierdzał niepodległość państw bałtyckich. Pokój osiągnięty na mocy traktatu ryskiego przetrwał zaledwie 20 lat. Zburzył go rozbiór Polski dokonany przez Rzeszę Niemiecką i Związek Sowiecki we wrześniu 1939 r.
Wystawa elementarna „Traktat Ryski 2021” dostępna TUTAJ.
Więcej na temat Traktatu ryskiego w portalu przystanekhistoria.pl oraz w artykule Traktat, który nie zadowalał żadnej ze stron –TUTAJ.
Retransmisja z otwarcia wystaw:
Karolina Stachacz
