Instytut Pileckiego uhonoruje kolejnych Polaków zamordowanych za pomoc Żydom. Tym razem będą to Marianna, Władysław i Stanisława Banaszkowie.

Uroczystość odbędzie w Markach koło Warszawy w ramach projektu „Zawołani po imieniu”, który ma na celu upamiętnianie Polaków, którzy w czasie II wojny zapłacili najwyższą cenę za pomoc okazaną Żydom skazanym na zagładę przez Niemców.

Koordynatorka merytoryczna projektu „Zawołani po imieniu” Agnieszka Dąbek wyjaśnia, że Marianna Banaszek wraz z synem Władysławem i córką Stanisławą udzielili schronienia wielu Żydom, byli wśród nich między innymi Abram Frank oraz członkowie rodzin Szpak, Kossower i Feldszuh.

Agnieszka Dąbek podkreśla, że u Banaszków znalazła schronienie wyjątkowa rodzina Feldszuhów. Rubin Feldszuh był między innymi działaczem syjonistycznym, pisarzem, dziennikarzem, autorem pamiętników z getta warszawskiego. Jego żona była pedagogiem, muzykologiem.

Jesienią 1943 roku rodzinę Banaszków zadenuncjował jeden z volksdeutschów z Marek, z kolei inny volksdeutsch, zdążył Mariannę i ukrywających się tam Żydów ostrzec, co pozwoliło im opuścić kryjówkę. Kiedy niemieccy żandarmi rozpoczęli rewizję, w domu zastali tylko dzieci. Marianna w tym czasie była w kościele. Niemcom udało się odnaleźć schron pod podłogą i mimo, że nie znaleźli tam Żydów zabrali Władysława i Stanisławę do cegielni w Markach, tam rozstrzelali i pochowali. Marianna została zastrzelona w przedsionku domu, kiedy tylko wróciła z kościoła. Została pochowana w ogrodzie.

Po wojnie ciała Marianny, Władysława i Stanisławy Banaszków zostały przeniesione na cmentarz w Markach.

Córka rodziny Feldszuhów zmarła na gruźlicę, jej matka popełniła samobójstwo, wojnę przeżył jedynie Rubin Feldszuh, losy innych Żydów przechowywanych przez rodzinę Banaszkiewiczów są nieznane.

Uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej Mariannę, Władysława i Stanisławę Banaszków rozpocznie się o o godz. 13:15 na terenie przy kościele świętego Izydora w Markach.

W sumie w ramach projektu „Zawołani po imieniu” Instytut Pileckiego przywrócił pamięci zbiorowej już 30 osób, które za pomoc Żydom w czasie II wojny światowej zostały zamordowane przez Niemców.

IAR