Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) dotyczy nie tylko dużych przedsiębiorstw i działań na szeroką skalę. To coś, co możemy, a nawet powinniśmy zastosować w swoim domu. Bo GOZ zaczyna się właśnie w gospodarstwie domowym i zależy od tego, co robimy każdego dnia.

Na co dzień przydatna może okazać się zasada Cztery R, która w skrócie przedstawia, w jaki sposób zmniejszyć ilość wytwarzanych przez nas odpadów. Nazwa Cztery R  pochodzi od angielskich słów: refuse, reduce, reuse, recycle, czyli odrzuć, zmniejsz, użyj ponownie, odzyskaj.

Jedną z podstawowych zasad GOZ jest zapobieganie powstawaniu odpadów. Zamiast więc kupować niepotrzebne, nie do końca przemyślane rzeczy, które posłużą nam tylko przez chwilę, może warto zrezygnować z zakupu. Dotyczy to szczególnie przedmiotów jednorazowego użytku (torby, słomki, sztućce, opakowania). A jeśli już czegoś potrzebujemy, to czy możliwe jest np. wypożyczenie danej rzeczy. Dotyczy to np. sprzętu narciarskiego, który nie dość, że jest drogi, to służy nam tylko sezonowo, a przez pozostałą część roku musimy znaleźć miejsce, by go bezpiecznie przechować. Dlatego też wszelkiego rodzaju wypożyczalnie sprzętu, rowerów, samochodów, kostiumów czy książek są elementami gospodarki o obiegu zamkniętym, z czego nie zawsze zdajemy sobie sprawę. Oprócz ich roli proekologicznej, mają także znaczenie dla ekonomii gospodarstwa domowego. Podobną rolę spełnia, dzisiaj coraz popularniejsze, tzw. współdzielenie polegające na wspólnym korzystaniu z różnego rodzaju sprzętów (np. ogrodniczych) przez grupę znajomych czy sąsiadów.

GOZ polega także na używaniu przedmiotów tak długo, jak to możliwe. Zniszczone rzeczy warto naprawić lub przerobić na coś innego. Nim wyrzucimy coś, co nam jest już niepotrzebne, a jest jeszcze w dobrym stanie, warto pomyśleć, czy dana rzecz nie przyda się komuś innemu. Ubrania (zwłaszcza dziecięce) czy zabawki warto przekazać dalej. Można je oddać, wymienić czy sprzedać. Dużą rolę odgrywają tu portale internetowe, które oferują tego rodzaju usługi. Także sklepy z używaną odzieżą czy wszelkiego rodzaju komisy. Każde powtórne wykorzystanie danej rzeczy zmniejsza ilość odpadów i chroni w ten sposób środowisko. Podobnie ma się rzecz z meblami czy sprzętami gospodarstwa domowego, które są jeszcze zdatne do użytku.

W ten sposób przyczynimy się m.in. do zmniejszenia ilości elektrośmieci. W dzisiejszych czasach nawet mała usterka czy wada sprzętu elektronicznego  sprawia, że go wyrzucamy. Zamiast tego warto spróbować go naprawić. Zwłaszcza że w prosty sposób znaleźć możemy wskazówki, jak naprawić daną usterkę w konkretnym modelu np. pralki. I potem okazuje się, że potrafi ona służyć jeszcze wiele lat.

Jeśli jednak już rzeczywiście dany sprzęt nie nadaje się do użytku, trzeba pamiętać, aby wyrzucić go w miejscach do tego przeznaczonych, ponieważ może zawierać wiele szkodliwych substancji (m.in. kadm, rtęć czy freon). Niewłaściwie pozostawione elektrośmieci w procesie rozkładu uwalniają te szkodliwe substancje do gleby i wód gruntowych, powodując poważne zagrożenie dla środowiska i ludzi. Dlatego należy je oddawać do punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych (także mobilnych) czy specjalnych kontenerów (dotyczy to szczególnie baterii lub drobnych sprzętów elektronicznych).

Ogromną rolę w modelu gospodarki o obiegu zamkniętym stanowi recykling. A nie może on istnieć bez odpowiedniej segregacji śmieci. Kiedy prawidłowo wyrzucamy odpady do odpowiednich pojemników, przyczyniamy się do ich przetworzenia i ponownego wykorzystania. Mamy w ten sposób realny wpływ na ochronę surowców naturalnych, wody i energii.

Taki zresztą jest jeden z podstawowych celów gospodarki o obiegu zamkniętym. A każde gospodarstwo domowe jest jej niezbędnym ogniwem.

Zadanie pn. „Stawiamy na GOZ!” dofinansowane ze środków z budżetu Województwa Mazowieckiego.