To był największy polski zryw narodowy w XIX wieku. Sto pięćdziesiąt trzy lata temu wybuchło Powstanie Styczniowe. Głównym celem zrywu była walka przeciwko Imperium Rosyjskiemu.
W nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku Tymczasowy Rząd Narodowy ogłosił pobór do armii polskiej. Była to reakcja na wcześniejszą decyzję zaborców o przymusowym wcieleniu dwunastu tysięcy polskich obywateli do wojska carskiego.
O bezpośrednich przyczynach wybuchu Powstania Styczniowego mówi Piotr Grzybowski.

Do walki udało się zmobilizować również chłopów, którzy tworzyli odziały kosynierów – dodał Piotr Grzybowski.

Powstanie Styczniowe miało charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono około tysiąca dwustu bitew i potyczek. Przez oddziały powstańcze przewinęło się około dwustu tysięcy osób. Mimo iż zakończyło się ono klęską i pochłonęło kilkadziesiąt tysięcy ofiar, to w wielkim stopniu wpłynęło na dążenia niepodległościowe następnych pokoleń.
fot. Scena z powstania styczniowego, obraz T. Ajdukiewicza z 1875