Program Poranka: 7:00–10:00

• 7:05 – przywitanie i wprowadzenie: Czym żyją mieszkańcy Ząbek?
• 7:10 – s. Agnieszka Chrapek, dyrektor Publicznej Katolickiej Szkoły Podstawowej im. ks. Jana Twardowskiego.
• 7:15 – burmistrz Ząbek Małgorzata Zyśk: budowanie więzi i współpraca po pożarze.
• 7:40 – ks. Andrzej Kopczyński (parafia pw. Miłosierdzia Bożego): rola parafii w jednoczeniu mieszkańców.
• 8:10 – uczniowie o planach wolontariatu i „matematyce mentalnej”.
• 8:15 – ZHP Ząbki (Sylwia i Ewa) oraz OSP Ząbki (Dominik Manowski): lekcja służby w kryzysie.
• 8:40 – Grażyna Sobierajska, dyrektor Prywatnej Szkoły Podstawowej im. ks. Jerzego Popiełuszki, radna powiatu wołomińskiego.
• 8:48 – Katarzyna Czyż, nauczyciel biologii: współpraca z Uniwersytetem Warszawskim i absolwentami.
• 9:10 – Piotr Radziszewski, Rada Rodziców: przykład rodziców i Orszak Trzech Króli.
• 9:20 – Mirosław Sobiecki (historia Ząbek) i Robert Świst (sport): tożsamość lokalna i integracja przez sport.
• 9:40 – Joanna Radoń i Anna Kudlek: wolontariat dzieci – Dom Dziecka i dom pogodnej starości.
• 9:50 – podsumowanie: s. Agnieszka Chrapek.

Sąsiedzka solidarność po pożarze: „w jedności siła”

Burmistrz Małgorzata Zyśk przypomniała dramatyczne okoliczności lipcowego pożaru, po którym ponad 500 osób straciło dach nad głową. Mieszkańcy błyskawicznie ruszyli z pomocą – punkt pomocowy tonął w darach, ruszyły zbiórki miejskie, kościelne i fundacyjne. Kluczową rolę w koordynacji działań miasta odegrała Patrycja Żołnierzak, sekretarz miasta. Wsparcie finansowe dla pogorzelców wypłacane jest etapami (m.in. świadczenia miejskie i rządowe, pomoc Caritas oraz zbiórki społeczne), co pozwoli przetrwać okres kilkunastu miesięcy oczekiwania na powrót do mieszkań i zaplanować remonty.

„To nie do opisania, jaką solidarnością wykazali się mieszkańcy w obliczu tragedii.
Wspierali darami, wpłatami i pracą wolontariacką – dzień i noc.”

Harcerze i strażacy: gotowość, służba, współpraca

ZHP Ząbki natychmiast przejęło opiekę nad punktem pomocowym – przez dwa tygodnie pracowało tam ok. 50 wolontariuszy (harcerze, instruktorzy, rodzice i przyjaciele hufca). OSP Ząbki od pierwszych minut działała na miejscu pożaru – „wolontariat bez granic” wspierali także kibice i lokalni przedsiębiorcy.

„Nas widać przy ogniu, ale bohaterami są też ci, którzy organizują zaplecze:
posiłki, wodę, porządek i bezpieczeństwo tłumu – godzinami i nocami.”

Harcerze podkreślali wychowanie do służby: uważność na potrzeby, szybka reakcja, bezinteresowna pomoc – od sprzątania lasu i opieki nad grobami po działania kryzysowe i akcje w pandemii.

Parafia jako miejsce spotkania

Parafia w Ząbkach, podobnie jak w wielu innych miastach i miasteczkach, pełni rolę znacznie szerszą niż tylko przestrzeń modlitwy i sprawowania sakramentów. To swoiste serce wspólnoty, w którym mieszkańcy spotykają się nie tylko w niedzielę, ale także na co dzień – aby razem działać, wspierać się i budować relacje.

Ks. Andrzej Kopczyński z parafii pw. Miłosierdzia Bożego podkreślał, że kościół i parafialne inicjatywy są miejscem, gdzie rodzi się i umacnia poczucie wspólnoty. Organizowane są tu spotkania grup modlitewnych, chóru, ministrantów czy scholi, które kształtują młodzież i dają im poczucie przynależności. Równocześnie parafia angażuje dorosłych i seniorów, tworząc przestrzeń do międzypokoleniowego dialogu i wymiany doświadczeń.

W czasie kryzysów – takich jak lipcowy pożar bloku – to właśnie parafia stała się naturalnym punktem odniesienia. Tutaj trafiała pomoc, tu koordynowano działania charytatywne, tu ludzie przychodzili po wsparcie duchowe i materialne. Modlitwa, zbiórki, a także zwykła rozmowa z księdzem czy wolontariuszami dawały mieszkańcom poczucie, że nie są sami wobec tragedii.

Szkoły, nauka, rodzice – edukacja angażująca społecznie

Publiczna Katolicka Szkoła Podstawowa im. ks. Jana Twardowskiego (gospodarz Poranka) i Prywatna Szkoła Podstawowa im. ks. Jerzego Popiełuszki stawiają na wychowanie do odpowiedzialności i współpracy. Uczniowie deklarowali udział w wolontariacie, a nauczyciele – m.in. współpracę z Uniwersytetem Warszawskim i absolwentami, którzy wracają z wykładami. Głos zabrali także rodzice – podkreślali znaczenie przykładu dorosłych i wspólnych inicjatyw, jak Orszak Trzech Króli.

Tożsamość i sport: historia, która łączy

Tożsamość mieszkańców Ząbek wyrasta z pamięci o miejscu i ludziach, którzy je współtworzyli. Jak podkreślał Mirosław Sobiecki z Jednostki Strzeleckiej im. ppor. Ludwika Tuli, lokalna historia nie jest „muzealnym eksponatem”, lecz żywą opowieścią, która pomaga rozumieć współczesność. Udział w uroczystościach patriotycznych, rocznicach i miejskich apelach uczy wspólnego języka wartości: odpowiedzialności, odwagi i troski o słabszych. To właśnie te wartości sprawiają, że w chwilach próby – jak po lipcowym pożarze – społeczność potrafi działać razem i skutecznie.

Drugą nogą tej tożsamości jest sport – codzienna, inkluzywna praktyka budowania wspólnoty. Nauczyciel wychowania fizycznego Robert Świst zwracał uwagę, że boiska szkolne, sale gimnastyczne i miejskie bieżnie są naturalnymi miejscami spotkania. Tutaj liczy się fair play, współpraca i radość ze wspólnego wysiłku, a nie metryka, zasobność portfela czy poglądy. Regularne rozgrywki szkolne, rodzinne pikniki sportowe i charytatywne turnieje nie tylko poprawiają kondycję, ale przede wszystkim łączą sąsiadów, rodziców i dzieci wokół wspólnego celu.

Historia i sport przenikają się w Ząbkach wielokrotnie. „Żywe lekcje historii” – spacery śladami lokalnych bohaterów, warsztaty i spotkania – kończą się często aktywnością na świeżym powietrzu, a zawody czy rajdy rowerowe połączone są z elementem edukacyjnym i wolontariatem. Taki format wydarzeń sprawia, że pamięć o przeszłości nie jest abstrakcyjna, a wartości wyniesione z lekcji historii od razu przekładają się na działanie: pomoc sąsiedzką, kulturę dopingu, szacunek dla zasad.

Dzieci dla innych: uczymy się pomagając

Dzieci w Ząbkach od najmłodszych lat uczą się, że bycie częścią wspólnoty oznacza także troskę o drugiego człowieka. Wolontariat prowadzony przez Joannę Radoń i Annę Kudlek pokazuje, że szkoła nie ogranicza się jedynie do lekcji i podręczników, ale staje się przestrzenią kształtowania serc i charakterów.

Uczniowie angażują się w pomoc poprzez regularne wizyty w Domu Dziecka czy w domu pogodnej starości. Spotkania te mają wyjątkową wartość – dzieci przynoszą radość najmłodszym, którzy doświadczyli trudnych sytuacji rodzinnych, a także wnoszą ciepło i energię w życie seniorów. Zwykła rozmowa, wspólna zabawa, przygotowanie krótkiego występu artystycznego czy drobny upominek okazują się gestami, które zostają w pamięci na długo i uczą wzajemnego szacunku.

Taka praktyka daje dzieciom szansę zrozumieć, czym jest empatia i odpowiedzialność za innych. Wolontariat sprawia, że młodzi mieszkańcy uczą się wrażliwości, uważności i tego, że czasem najcenniejszym darem jest obecność. Doświadczenie zdobyte w takich działaniach owocuje później w dorosłym życiu – kształtuje ludzi, którzy naturalnie angażują się w sprawy społeczne i nie przechodzą obojętnie obok potrzebujących.

W Ząbkach widać, że dzieci, które wcześnie poznają smak bezinteresownej pomocy, stają się ambasadorami solidarności. To oni w przyszłości podtrzymają ducha wspólnoty, pokazując, że wartość lokalnej społeczności mierzy się nie tylko w inwestycjach czy infrastrukturze, ale przede wszystkim w otwartych sercach i wyciągniętych dłoniach.

Najważniejsze wnioski z Poranka

• Jedność działa: szybka mobilizacja mieszkańców po pożarze uratowała sytuację setek osób.
• Koordynacja ma znaczenie: skuteczne zarządzanie (m.in. rola sekretarz miasta Patrycji Żołnierzak) zwiększa efekty pomocy.
• Wychowanie do służby: harcerze i szkoły kształtują postawy odpowiedzialności i uważności na innych.
• Parafia i organizacje: naturalne centra integracji – duchowej, społecznej i organizacyjnej.
• Międzypokoleniowość: Młodzieżowa Rada Miasta, Rada Seniorów i rodzice współtworzą kulturę współpracy.
• Sport i historia: budują tożsamość lokalną i mosty między mieszkańcami.

Dziękujemy, Ząbki!

Dziękujemy gospodarzom i wszystkim gościom Poranka: samorządowi miasta, szkołom, parafii, ZHP Ząbki, OSP Ząbki, rodzicom, uczniom i wolontariuszom.
To była lekcja wspólnoty w praktyce.

Audycja powstała w Radiu Warszawa 106,2 FM. Lubisz nas słuchać?
Wejdź na RadioWarszawa.com.pl i wesprzyj naszą misję.