W nocy 20 sierpnia 2025 roku w Tarnowie zmarł abp senior Józef Kowalczyk. Miał 86 lat. Przez ponad dwie dekady pełnił misję nuncjusza apostolskiego w Polsce (1989–2010), a następnie w latach 2010–2014 posługiwał jako arcybiskup gnieźnieński i Prymas Polski. Smutną wiadomość ogłosił w Gnieźnie dzwon św. Wojciecha.
Życie i kapłaństwo
Abp Kowalczyk urodził się 28 sierpnia 1938 roku w Jadownikach Mokrych k. Tarnowa. Święcenia kapłańskie przyjął 14 stycznia 1962 roku w Olsztynie. Już jako młody ksiądz rozpoczął studia prawnicze na KUL, a następnie w Rzymie. Uzyskał doktorat z prawa kanonicznego i tytuł adwokata Roty Rzymskiej. W Stolicy Apostolskiej pracował m.in. w Kongregacji ds. Sakramentów i w Sekretariacie Stanu. Jan Paweł II powierzył mu zadanie utworzenia Sekcji Polskiej w Watykanie.
Nuncjusz apostolski w Polsce
W 1989 roku papież Jan Paweł II mianował go nuncjuszem apostolskim w Polsce. Arcybiskup Kowalczyk odegrał kluczową rolę w negocjacjach konkordatu oraz w reorganizacji struktur Kościoła w Polsce. Przyczynił się m.in. do utworzenia diecezji bydgoskiej i świdnickiej oraz do przywrócenia ordynariatu polowego Wojska Polskiego.
Prymas Polski
8 maja 2010 roku Benedykt XVI mianował go arcybiskupem gnieźnieńskim i Prymasem Polski. Uroczysty ingres odbył się 26 czerwca 2010 roku. Na urzędzie pozostał do maja 2014 roku. W tym czasie patronował międzyreligijnym i międzynarodowym Zjazdom Gnieźnieńskim, wspierał inicjatywy ekumeniczne oraz modlitwy o beatyfikację kard. Stefana Wyszyńskiego. Dzięki jego staraniom relikwie św. Jana Pawła II trafiły do katedry gnieźnieńskiej.
Dziedzictwo i pamięć
Abp Józef Kowalczyk zainicjował budowę Ośrodka Opiekuńczo-Rehabilitacyjnego dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej w swojej rodzinnej miejscowości. Wspierał też Izbę Pamięci Pontyfikatu Jana Pawła II. Zapisał się w historii Kościoła w Polsce jako dyplomata Stolicy Apostolskiej, współpracownik papieża Jana Pawła II i Prymas Polski, który dbał o jedność oraz rozwój struktur kościelnych. Informacje o pogrzebie zostaną podane wkrótce.
GK