Współczesne wyzwania w świetle nauczania Kościoła

W audycji RUT, ksiądz dr Marcin Bodziak oraz Grzegorz Kozłowski podejmują refleksję nad rewolucją technologiczną i jej wpływem na ludzką godność. Inspiracją do rozmowy są myśli papieży Leona XIII i Leona XIV, którzy mimo dzielącego ich czasu, stawiają podobne pytania o miejsce człowieka w dynamicznie zmieniającym się świecie.

Praca, technologia i sens życia

Leon XIII żył w czasach rewolucji przemysłowej. Dostrzegał, że uprzemysłowienie może pozbawić człowieka pracy, godności i sensu życia. Zwracał uwagę na wagę własności prywatnej, pracy jako drogi uświęcenia oraz odpowiedzialności za dobra materialne. Dziś Leon XIV kontynuuje tę myśl, reagując na nowe wyzwania związane z rozwojem sztucznej inteligencji i automatyzacji.

Rozwój technologii, choć imponujący, budzi obawy. Maszyny zastępują ludzi w wielu dziedzinach. W efekcie człowiek może poczuć się zbędny. Jednak, jak przypomina Jan Paweł II w encyklice Laborem exercens, praca to coś więcej niż źródło dochodu. To przestrzeń rozwoju, relacji i poczucia sensu.

Subskrypcje zamiast własności

Kolejnym wyzwaniem jest zjawisko „społeczeństwa subskrypcji”. Coraz częściej korzystamy z rzeczy, których nie posiadamy. Mamy dostęp, ale nie odpowiadamy za to. Znika troska o trwałość, jakość i wartość. Człowiek przestaje dbać, bo nie czuje się właścicielem. To pozornie wygodne podejście prowadzi jednak do utraty zaangażowania i pogłębia obojętność.

Etyka niezbędna w cyfrowym świecie

W audycji wyraźnie wybrzmiewa przesłanie: technologia to narzędzie, nie cel. To człowiek powinien nadawać jej kierunek. Potrzebna jest teologia moralna, która będzie filtrować dostępne możliwości i oceniać je w kontekście prawdziwego dobra osoby. Nie wszystko, co można stworzyć, powinno być używane.

Leon XIII podkreślał, że własność prywatna jest prawem wynikającym z natury. Pozwala na odpowiedzialne gospodarowanie i dzielenie się. Tylko tam, gdzie istnieje wolność wyboru, możliwa jest prawdziwa miłość. Dziś te słowa nabierają nowej siły.

Nowa odpowiedzialność w erze postępu

Współczesne społeczeństwo potrzebuje refleksji. Trzeba pytać: „Czy to służy człowiekowi?”. Potrzebni są ludzie, którzy wybiorą odpowiedzialność zamiast wygody. Którzy będą potrafili zrezygnować z tego, co szkodzi rozwojowi duchowemu i moralnemu.

Radiowy Uniwersytet Teologiczny przypomina, że rozwój bez moralności prowadzi do dehumanizacji. Człowiek bez pracy traci cel. Bez odpowiedzialności za dobra, traci wrażliwość. Bez miłości – traci swoje człowieczeństwo.

Słuchaj, myśl, działaj!