Kumran. Esseńczycy, skarby i tajemnice.
Audycja Ucho Igielne zaprasza na wyprawę w jedno z najbardziej tajemniczych miejsc na świecie – Kumran. To właśnie tam, pośród surowego krajobrazu pustyni Judzkiej, odkryto bezcenne rękopisy sprzed dwóch tysięcy lat. Prowadząca, Mariona Serafin, w rozmowie z Robertem Grzesiakiem, pilotem i przewodnikiem turystycznym, szczegółowo opowiada o fascynującej historii tego miejsca.
Kumran – święte miejsce na pustyni
Jest to jedno z najważniejszych stanowisk archeologicznych w Izraelu, gdzie w połowie XX wieku odkryto ponad 900 starożytnych rękopisów. Położone na zachodnim brzegu Morza Martwego, na skraju pustyni Judzkiej, zachwyca zarówno surowym pięknem, jak i niezwykłą atmosferą tajemniczości. Krajobraz regionu, pełen skalistych wąwozów, grot oraz kamiennych formacji, od tysiącleci skrywa niezwykłe świadectwa historii. W starożytności miejsce to zamieszkiwała wspólnota Esseńczyków, czyli ascetycznych żydowskich mistyków, którzy poświęcali życie studiowaniu świętych tekstów oraz przygotowaniom do nadejścia mesjańskiego królestwa. Ich życie było podporządkowane surowym zasadom, obejmującym modlitwy, celibat, wspólnotową własność oraz rygorystyczne praktyki oczyszczania rytualnego. To właśnie oni, jak wskazują liczne badania, są odpowiedzialni za powstanie słynnych Zwojów znad Morza Martwego.
Kim byli Esseńczycy?
Esseńczycy to żydowska grupa religijna, która osiedliła się w Kumran, aby prowadzić życie w odosobnieniu, z dala od ówczesnych wpływów politycznych i religijnych. Ich codzienność opierała się zarówno na modlitwie, jak i na studiowaniu Pisma Świętego oraz jego skrupulatnym przepisywaniu, co miało zapewnić zachowanie jego czystości. Była to męska wspólnota o surowych zasadach, obejmujących celibat, wspólnotową własność oraz rygorystyczne rytuały oczyszczające. Nowi członkowie musieli przejść wieloetapowy proces inicjacyjny, który trwał nawet trzy lata.
Esseńczycy wierzyli w walkę światła z ciemnością i postrzegali siebie jako wybrańców, którzy przygotowują się na ostateczne starcie dobra ze złem. Ich pisma zawierają proroctwa o nadejściu dwóch mesjaszy – jednego królewskiego i drugiego kapłańskiego – którzy mieli poprowadzić sprawiedliwych ku zwycięstwu. Dodatkowo, praktykowali skomplikowane obrzędy związane z oczyszczeniem duchowym oraz ściśle przestrzegali kalendarza solarnego, co istotnie odróżniało ich od faryzeuszy i saduceuszy. W świetle badań historycznych, Esseńczycy mieli znaczący wpływ na późniejsze formowanie się chrześcijaństwa, zwłaszcza w kontekście apokaliptycznych koncepcji i życia we wspólnocie.
Skarby ukryte w jaskiniach?
W 70 roku naszej ery, po upadku powstania żydowskiego i zburzeniu Świątyni Jerozolimskiej, Kumran stało się miejscem schronienia dla uciekinierów. Wówczas ostrzegli oni Esseńczyków przed nadchodzącą zagładą, co skłoniło wspólnotę do ukrycia najcenniejszych pism oraz dóbr. Niektóre źródła sugerują, że w jaskiniach Kumran ukryto również skarby świątynne. Do dziś jednak ich los pozostaje tajemnicą.
Odkrycie zwojów – przypadek czy przeznaczenie?
Historia odkrycia zwojów rozpoczęła się od pasterza Beduina, który poszukując zagubionej kozy, natrafił na starożytne dzbany wypełnione zapisanymi zwojami. Nieświadomy ich wartości, próbował sprzedać je na bazarze. Na szczęście fragmenty trafiły do archeologów, którzy szybko zorientowali się, że to jedno z najważniejszych odkryć w historii Biblii.
Miedziana mapa skarbów
Wśród zwojów znaleziono jeden wyjątkowy – zapisany na miedzianej tablicy. Po latach badań okazało się, że to swoista „mapa skarbów”, wskazująca miejsca ukrycia kosztowności. Archeolodzy próbowali odnaleźć wskazane skrytki, jednak były one puste. W związku z tym pojawiły się liczne teorie – czy skarby zostały odnalezione wcześniej? A może nigdy nie opuściły Jerozolimy i trafiły do Rzymu? To pytania, które wciąż czekają na odpowiedź.
Największy skarb Kumran
Choć zaginionych kosztowności nigdy nie odnaleziono, to prawdziwym skarbem Kumran pozostają zwoje znad Morza Martwego. Dzięki nim bibliści mogą zarówno porównywać starożytne teksty, jak i upewniać się, że przez wieki Pismo Święte pozostawało niezmienne. To odkrycie o fundamentalnym znaczeniu dla badaczy historii i religii.
Śladami Esseńczyków
Dziś Kumran jest parkiem archeologicznym, przyciągającym zarówno badaczy, jak i turystów z całego świata. W muzeum w Jerozolimie można zobaczyć zachowane zwoje, przechowywane w budynku przypominającym kształtem dzban, w jakim je znaleziono. To miejsce pełne historii i tajemnic, które nadal fascynują i inspirują.
Kumran więc, to nie tylko stanowisko archeologiczne, ale także świadectwo duchowości i historii starożytnego świata.
Radio Warszawa zachęca do wspierania swojej działalności poprzez stronę www.radiowarszawa.com.pl oraz profil na Patronite.
GK