W Kościele są tematy, które wracają jak bumerang. Jednym z nich jest sakrament pokuty, zwłaszcza w kontekście najmłodszych wiernych. Przed świętami Bożego Narodzenia do Sejmu wpłynęła petycja postulująca zakaz spowiedzi dla osób poniżej 18. roku życia. Autorami dokumentu są osoby deklarujące się jako ateiści, co rodzi pytania o ich motywacje i intencje. Czy rzeczywiście chodzi o ochronę dzieci, czy raczej o ingerencję w wolność religijną?

 

Aby przyjrzeć się tej kwestii, w audycji „Co Kościół na to?” Weroniki Ostrowskiej udział wzięli siostra Beata Zawiślak urszulanka oraz ojciec Paweł Kuś dominikanin, którzy są zaangażowani w rodzinne przygotowanie dzieci do sakramentu pokuty i Eucharystii w ramach inicjatywy „Baranki„. Ich doświadczenie pozwala lepiej zrozumieć znaczenie spowiedzi dla najmłodszych oraz odpowiedzieć na wątpliwości krytyków.

 

Czy spowiedź jest przesłuchaniem?

Jednym z argumentów petycji jest stwierdzenie, że spowiedź to forma przesłuchiwania dziecka przez obcego dorosłego, bez nadzoru opiekunów i psychologów. Jednak ojciec Paweł podkreśla, że sakrament pokuty nie jest salą tortur ani sądem – jak mawia papież Franciszek – lecz przestrzenią spotkania z miłosiernym Ojcem. To moment, w którym wierni mogą oczyścić serce i duszę, uwolnić się od ciężaru grzechu i zyskać wewnętrzny spokój.

 

Siostra Beata dodaje, że osoby postulujące zakaz spowiedzi często nie znają ani jego istoty, ani praktyki. Przekonanie, że dzieci są w spowiedzi przesłuchiwane, wynika z braku zrozumienia, czym ten sakrament naprawdę jest. Dzieci, przystępując do pierwszej spowiedzi, mają często więcej wiary i prostoty w podejściu do sakramentów niż dorośli.

 

Spowiednicy – nieprzygotowani mężczyźni w celibacie?

Kolejnym argumentem podnoszonym w petycji jest fakt, że spowiedź dzieci odbywa się przed księżmi, którzy nie mają przygotowania psychologicznego i pedagogicznego. Jednak, jak tłumaczy ojciec Paweł, studia teologiczne obejmują również formację pedagogiczną, zwłaszcza dla tych, którzy pełnią funkcję katechetów. Ponadto najważniejszym zadaniem spowiednika jest nie oceniać, lecz towarzyszyć penitenta w drodze do pojednania z Bogiem.

 

Dzieci nie potrzebują psychologicznej analizy swoich błędów, ale prostej i serdecznej relacji, w której czują się przyjęte. Dobry spowiednik potrafi stworzyć atmosferę miłosierdzia i bezpieczeństwa, co jest kluczowe dla pozytywnego doświadczenia sakramentu pokuty.

 

Jak wygląda przygotowanie dzieci do spowiedzi?

W ramach wspólnoty „Baranki” dzieci są przygotowywane do sakramentu pokuty w sposób dostosowany do ich wieku i emocjonalnej wrażliwości. Kluczowym elementem jest atmosfera modlitwy i wsparcia rodziców. Podczas pierwszej spowiedzi dziecko często przystępuje do sakramentu w obecności Najświętszego Sakramentu, a rodzice modlą się w tym czasie za niego. To niezwykle piękna i bezpieczna przestrzeń, w której dziecko nie czuje się osamotnione.

 

Siostra Beata zwraca uwagę na to, że dzieci przyjmują sakrament pokuty z dużą ufnością i wiarą. Mają one naturalną zdolność do odczuwania radości z przebaczenia, co widać po ich zachowaniu po spowiedzi. Przygotowanie do sakramentu nie powinno opierać się na lęku przed karą, lecz na świadomości miłości Boga, który zawsze daje nam kolejną szansę.

 

Co zrobić, jeśli dziecko ma negatywne doświadczenie spowiedzi?

Nie da się ukryć, że nie wszystkie spowiedzi są idealne. Zdarza się, że dziecko lub dorosły trafi na spowiednika, który nie potrafi stworzyć właściwej atmosfery. Co wtedy?

 

Siostra Beata podkreśla, że można przerwać spowiedź, jeśli ksiądz zachowuje się w sposób nieodpowiedni. Nie jest prawdą, że penitent musi odpowiadać na każde pytanie. Jeśli czuje się niekomfortowo, może odejść i poszukać innego spowiednika. Warto szukać takich miejsc i kapłanów, którzy są znani ze swojej otwartości i empatii. W dużych miastach można łatwo sprawdzić godziny spowiedzi u duchownych, którzy cieszą się dobrą opinią.

 

Ojciec Paweł zaznacza, że w spowiedzi nie chodzi o szczegółowe analizowanie grzechów, ale o ich wyznanie i otrzymanie przebaczenia. Niektóre pytania mogą być konieczne dla rozeznania kontekstu, ale nigdy nie powinny przekraczać granic prywatności penitenta. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości zawsze warto poszukać innego duchownego.

 

Podsumowanie

Spowiedź dzieci budzi kontrowersje głównie wśród osób, które nie mają doświadczenia tego sakramentu lub nie rozumieją jego sensu. Jednak dla wielu dzieci jest to ważne i piękne przeżycie, które daje poczucie wewnętrznej lekkości i nowego początku. Kluczem jest odpowiednie przygotowanie oraz wybór spowiednika, który potrafi stworzyć atmosferę zaufania i bezpieczeństwa.

 

Petycja o zakaz spowiedzi osób poniżej 18. roku życia jest wyrazem niezrozumienia istoty sakramentów oraz ingerencją w wolność religijną. Zamiast ograniczać dostęp do spowiedzi, warto zadbać o lepsze przygotowanie zarówno dzieci, jak i spowiedników, tak aby każdy mógł doświadczyć sakramentu jako prawdziwego spotkania z miłosiernym Ojcem.

 

 

Radio Warszawa zachęca do wspierania swojej działalności poprzez stronę www.radiowarszawa.com.pl oraz profil na Patronite.

 

GK