Jak zorganizować transport publiczny w Warszawie i okolicznych powiatach? Czy powinien być zintegrowany? Na te tematy dyskutowali samorządowcy w Centrum Kreatywności Targowa podczas konferencji „Transport w metropolii warszawskiej”.
Brak jednoznacznych przepisów prawnych powoduje, że współpracę samorządową organizuje się oddolnie.
– Dzisiaj nie mamy ustawy metropolitalnej, organizacja transportu w ramach tzw. metropolii warszawskiej polega tylko i wyłącznie na dobrowolnych porozumieniach podpisanych pomiędzy Warszawą a 34 gminami, więc ta formalna ustawa na pewno by nam pomogła – wskazuje dyrektor Zarządu Transportu Miejskiego w Warszawie Katarzyna Strzegowska.
Również podwarszawskie gminy i powiaty zakładają swoje związki komunikacyjne. Od 2022 roku na ulicach powiatu grodziskiego jeżdżą autobusy pod szyldem Grodziskich Przewozów Autobusowych.
– Związek integruje obecnie 3 powiaty na obszarze 19 gmin w celu organizacji wspólnego transportu publicznego, ujednolicenia taryfy, ujednolicenia rozwiązań komunikacyjnych, tak aby zapewnić mieszkańcom jak najlepszy transport do pracy, do szkoły czy po prostu lokalnie między celami podróży – mówi Jerzy Kowalczyk z biura GPA.
W powiecie otwockim także zdecydowano się na założenie Otwockich Przewozów Gminno- Powiatowych.
– Chcieliśmy wypełnić białe plamy, wykluczenie komunikacyjne, które było na terenie powiatu otwockiego, zintegrować transport na terenie powiatu, a także korzystać z Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusów. Związki powiatowo-gminne zwykle zajmują lepsze miejsce w podziale tych środków – mówi Karolina Zowczak, wiceprezes związku.
Gmina Wiązowna oprócz współpracy z Warszawskim Transportem Publicznym chce uruchomić połączenia docierające poza stolicę.
– Mamy wspólny bilet, dokładamy się do SKM-ki, mamy połączenia z Otwockiem, Warszawą, Sulejówkiem, ale brakuje nam jeszcze komunikacji z Mińskiem Mazowieckim – tak się rozkłada życie, praca i szkoły. Brak kolei sprawia, że ten system komunikacji autobusowej musimy rozwijać, co generuje koszty – mówi wójt Janusz Budny.
Integracja transportu jest wciąż wyzwaniem dla gmin i powiatów.
– Warszawski transport publiczny stoi na wysokim poziomie, ale tak naprawdę metropolia cały czas się zmienia, rozrasta się. Mamy już w stowarzyszeniu 69 gmin plus Warszawę oraz 9 powiatów. One wszystkie funkcjonalnie są związane z Warszawą – mieszkańcy tych gmin, tych jednostek samorządu terytorialnego chcą dojechać do Warszawy, do pracy, do nauki i wrócić. W związku z tym naprawdę mamy sporo do zrobienia – przyznaje burmistrz Piaseczna, wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Metropolia Warszawa Daniel Putkiewicz.
Dezintegracja transportu oprócz zwiększenia kosztów zniechęca także pasażerów do korzystania z komunikacji.
– Jeżeli samorząd weźmie na swoje barki założenia transportu zbiorowego, to wtedy pasażer powinien szukać informacji u tego organizatora. Ale znowu pojawia się pytanie, kto jest tym organizatorem? Bez zrobienia porządku prawnego ogólnokrajowego nie wiemy, kto gdzie powinien szukać informacji, bo w każdej gminie w Polsce wygląda to inaczej – wskazuje Maciej Mysona z zespołu doradców gospodarczych TOR.
Od wielu lat trwają prace nad ustawą metropolitalną dla Warszawy. Podobny przepis jest obecnie procedowany dla województwa pomorskiego.
Wojciech Dudkowski
