Nie żyje Jan Olszewski – były premier, lider Ruchu Odbudowy Polski w latach 1995-2011, obrońca w procesach politycznych w czasach PRL. Był posłem I, III i IV kadencji, pełnił funkcję doradcy prezydenta Lecha Kaczyńskiego do spraw politycznych.
Uczestnik obrad Okrągłego Stołu, jako ekspert strony solidarnościowej, w podzespole do spraw reformy prawa i sądów. W latach 1989-1991, a następnie od 2005 roku pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Trybunału Stanu. W 2007 roku objął stanowisko szefa komisji weryfikacyjnej WSI.
W czasie II wojny światowej Jan Olszewski należał do Szarych Szeregów i był łącznikiem w Powstaniu Warszawskim. Po latach mówił, że 1 sierpnia 1944 to najważniejsza data w jego życiu.
5 grudnia 1991 roku prezydent Lech Wałęsa desygnował Jana Olszewskiego na premiera. Jako szef rządu opowiadał się między innymi za spowolnieniem prywatyzacji majątku państwowego i za dekomunizacją w ministerstwach obrony narodowej i spraw wewnętrznych. W czerwcu 1992 roku w związku z wykonaniem uchwały Sejmu o ujawnieniu współpracowników SB, tak zwanej „teczki Macierewicza”, został odwołany.
Zdaniem byłego premiera, krótki okres trwania jego rządu był bardzo ważnym etapem w procesie wybijania się Polski na niepodległość. Udało się wówczas zapobiec próbom utrzymania statusu kraju jako państwa o ograniczonej suwerenności – oceniał później Jan Olszewski.
Jan Olszewski był posłem Sejmu I, III i IV kadencji. Nie kandydował w częściowo wolnych wyborach w 1989 roku, gdyż ich formuła nie do końca mu odpowiadała. W jego opinii nie były to wybory ani wolne, ani demokratyczne, z czego zdawali sobie sprawę również wyborcy.
W 2009 roku Jan Olszewski został uhonorowany najwyższym odznaczeniem państwowym – Orderem Orła Białego. Wyjaśniał wtedy, dlaczego nie przyjął tego wyróżnienia wcześniej.
W stanie wojennym Jan Olszewski doradzał podziemnej „Solidarności”. Jako obrońca brał udział w procesach przeciwko organizatorom strajków i podziemnym wydawcom. Bronił między innymi Lecha Wałęsy, Zbigniewa Romaszewskiego, Zbigniewa Bujaka. Wystąpił również jako oskarżyciel posiłkowy w procesie zabójców księdza Jerzego Popiełuszki. Należał do sygnatariuszy oświadczenia z maja 1987 roku, zawierającego podstawowe cele opozycji.
W latach 1989-1991, a następnie od 2005 roku pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Trybunału Stanu. Dwa lata później objął stanowisko szefa komisji weryfikacyjnej WSI.
Jan Olszewski urodził się 20 sierpnia 1930 roku, w Warszawie. Miał 88 lat.
IAR