Był cenionym spowiednikiem, ojcem duchownym i apostołem zatroskanym o jedność chrześcijan. Mija 80 lat od męczeńskiej śmierci Sługi Bożego księdza Stanisława Szulmińskiego. Z tej okazji w Wyższym Seminarium Duchownym w Ołtarzewie zorganizowano Międzynarodowe Sympozjum Naukowe.

 

Pierwszy dzień wydarzenia otworzyła prelekcja księdza dra. Franciszka Gomułczaka na temat kontekstu historycznego w jakim działał ks. Szulmiński. Duchowny przypomniał jak wielki zapał apostolski cechował pallotyna, który pragnął działać także na niezwykle trudnym terenie ówczesnego ZSRR.

 

– Z treści listu skierowanego do ks. generała w 1937 roku wynika, że wyzbył się on nadziei na możliwość jakiegoś zalegalizowania swojego pobytu w Sowietach i przyjął do wiadomości, że posługę kapłańską może tam pełnić jedynie tajnie działając chociażby pod przykrywką znachora. Przypominał tez zasadę, że kapłan nie powinien pozostawiać swoich owiec – mówił ks. Gomułczak.

 

Następnie ks. dr Przemysław Krakowczyk wygłosił wykład o współpracy ks. Szulmińskiego ze św. Wincentym Pallotim. Obu kapłanom bardzo leżała na sercu sprawa jedności chrześcijan.

 

– Obaj podejmują działania zmierzające do zrealizowania pragnienia Jezusa wyrażonego w słowach „Ojcze spraw aby stanowili jedno”. Św. Wincenty zakłada w tym celu Zjednoczenie Apostolstwa katolickiego a Sługa Boży zakłada stowarzyszenie Apostolat pojednania jako część integralną tegoż Zjednoczenia – mówił ks. Krakowczyk.

 

Wykład na temat komunizmu jako systemu walki z Kościołem wygłosił prof. Grzegorz Kucharczyk. Historyk z Polskiej Akademii Nauk przypomniał, że wrogość do chrześcijaństwa była wpisana w logikę tego systemu.

 

– Wszelkie prześladowanie Kościoła czy generalnie chrześcijaństwa przez ustrój komunistyczny nie było jakimś wypadkiem przy pracy, ale było wpisane w całą logikę tego systemu. Ponieważ wrogość do chrześcijaństwa była wpisana w logikę ideologii komunistycznej. A ta nienawiść brała się z faktu, że mamy tutaj właściwie do czynienia ze starciem metafizycznym, duchowym – mówił prof. Grzegorz Kucharczyk.

 

Międzynarodowe Sympozjum Naukowe w Ołtarzewie pt: „SZULMIŃSKI. Miłość potężniejsza niż śmierć” trwało dwa dni (27-28.11.)

 

Poniżej szczegółowy program wydarzenia:

Sobota, 27 listopada 2021

 

Sesja I

9:00 Rozpoczęcie i przywitanie gości (Rektor WSD SAC)

9:10 ks. dr Franciszek Gomułczak: „Ks. Stanisław Szulmiński na tle historycznym pierwszej połowy XXw.”

9:45 dyskusja / możliwość zadania pytania

10:00 przerwa na kawę

 

10:30 ks. dr Przemysław Krakowczyk: „Sługa Boży jako duchowy syn św. Wincentego Pallottiego”

11:15 dyskusja / możliwość zadania pytania

11:40 złożenie kwiatów pod tablicą pamiątkową w kościele seminaryjnym

12:00 Eucharystia

 

Sesja II

14:30 prof. Aleksander Zavalnyuk (były rektor Uniwersytetu w Kamieńcu Podolskim): „Znaczenie rodziny Szulmińskich na Podolu”

15:00 prof. Grzegorz Kucharczyk PAN: „Komunizm. Zorganizowany system walki z Kościołem”

15:30 możliwość zadawania pytań

15:45 przerwa na kawę

 

16:15 prof. Magdalena Ruta UJ: „Ks. Stanisław Szulmiński oczami Abrahama Zaka”

17:00 dyskusja / możliwość zadania pytania

17:30 nieszpory

18:00 kolacja

19:00 przedstawienie teatralne (alumni WSD)

 

Niedziela, 28 listopada 2021

 

Sesja III

9:00 Rozpoczęcie drugie dnia

9:05 ks. dr hab. Sławomir Pawłowski: „Ekumeniczna działalność Sł. Bożego Stanisława Szulmińskiego”.

9:35 ks. dr Stanisław Tylus: „Szulmiński w kręgu kandydatów na ołtarze”

10:00 przerwa na kawę

 

10:30 Komunikaty i sprawozdania (propozycje):

– sprawozdanie z procesu beatyfikacyjnego (ks. dr Józef Ciupak/ks. dr Jacek Wierzba)

– aktualność testamentu Sługi Bożego

– Rok Szulmińskiego (ks. dr Zenon Hanas)

11:15 dyskusja / możliwość zadania pytania

12:00 Eucharystia na zakończenie Roku Szulmińskiego (bp Romuald Kamiński)

 

Nagrania sobotnich (27.11.) prelekcji można obejrzeć >> TUTAJ

Sesje niedzielne (28.11.) i Msza św. z bp Romualdem Kamińskim dostępna jest >> TUTAJ

 

Stanisław Szulmiński urodził się 10 lipca 1894 w Odessie.

 

W 1917 wstąpił do diecezjalnego seminarium duchownego w Żytomierzu. Po rewolucji październikowej w 1919 wyjechał wraz z innymi alumnami ówczesnej diecezji łucko-żytomierskiej na studia teologiczne do Tarnowa.

 

Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk swojego biskupa Piotra Mańkowskiego, w Buczaczu, dnia 8 lipca 1923 roku. Następnie ks. Szulmiński studiował orientalistykę na KUL-u, prowadził wykłady z zakresu teologii prawosławnej w seminarium duchownym w Łucku na Wołyniu.

 

Do pallotynów wstąpił w 1928. Był cenionym spowiednikiem i ojcem duchownym w pallotyńskim Niższym Seminarium Duchownym w Sucharach i wykładowcą teologii moralnej i orientalistyki w Ołtarzewie.

 

Inspirowany ideą unii Kościoła katolickiego z Cerkwią prawosławną, zorganizował ruch pod nazwą Apostolat Pojednania, który zrzeszał osoby duchowne i świeckie z całej Polski.

 

Wielokrotnie jako pallotyn prosił o umożliwienie mu pracy na Wschodzie i o pozwolenie na tajne przejście granicy polsko-sowieckiej, dla prowadzenia działalności apostolskiej w ZSRR.

 

Agresja III Rzeszy na Polskę zastała go w Warszawie. 24 października 1939 został aresztowany przez NKWD w Nowogródku i po rocznym śledztwie skazany na 5 lat łagru. Wywieziony do łagru w Uchcie w Republice Komi ZSRR. Tam pracował jako sanitariusz i potajemnie jako kapelan.

 

Zmarł 27 listopada 1941 roku w łagrze w Uchcie, mając 47 lat. Obecnie jest kandydatem na ołtarze.

 

Krzysztof Jędrasik