9 sierpnia 1942 roku w niemieckim nazistowskim obozie Auschwitz-Birkenau została zamordowana Edyta Stein, niemiecka filozof i teolog pochodzenia żydowskiego.
W wieku 30 lat przyjęła chrzest, a kilkanaście lat później wstąpiła do zakonu karmelitanek bosych w Kolonii, przyjmując imię Teresa Benedykta od Krzyża. Podczas drugiej wojny światowej aresztowana przez gestapo, zginęła 9 sierpnia 1942 roku w komorze gazowej Auschwitz-Birkenau wraz ze swoją starszą siostrą Różą. Ich zwłoki spalono w obozowym krematorium.
W 1998 roku Edyta Stein została kanonizowana przez Jana Pawła II. Jest pierwszą Żydówką, która przeszła na katolicyzm i została wyniesiona na ołtarze. Jest patronką Europy.
Edyta Stein pozostawiła po sobie wiele pism filozoficznych i duchowych, między innymi „O zagadnieniu wczucia”, „Byt skończony i wieczny”, „Twierdza duchowa” oraz dzieło „Wiedza krzyża” poświęcone św. Janowi od Krzyża. Jej filozofia bywa określana mianem „filozofii światła”. Odnosi się do człowieka jako istoty świadomej, myślącej i wolnej oraz Boga i drogi, która do niego prowadzi.
W jednym z listów Teresa Benedykta od Krzyża pisała: „byłam zawsze daleka od mniemania, że Miłosierdzie Boże mogą wiązać granice widzialnego Kościoła. Bóg jest Prawdą. Kto szuka prawdy, szuka Boga, choćby o tym nie wiedział”.
Doktor Jadwiga Guerrero van der Meijden powiedziała, że przyczyn nawrócenia na chrześcijaństwo Edyty Stein należy szukać między innymi w kluczu doświadczeń. Jednym z nich była lektura książki św. Teresy z Avila.
Ostatnim dziełem, nad którym pracowała Edyta Stein do chwili aresztowania i deportacji do Auschwitz, było studium „Wiedza krzyża”, które miało ukazać się w październiku 1942 roku. Zginęła w komorze gazowej niemieckiego obozu zagłady 8 sierpnia 1942.
Edyta Stein została beatyfikowana w 1987 roku w Kolonii i kanonizowana 11 października 1998 roku w Rzymie przez papieża Jana Pawła II.
W 1999 roku Jan Paweł II ogłosił św. Teresę Benedyktę od Krzyża współpatronką Europy, obok św. Brygidy Szwedzkiej i św. Katarzyny ze Sieny. Papież podkreślił wówczas, że jest ona „symbolem dramatów Europy bieżącego stulecia”. Wskazał ją jako nauczycielkę szacunku, tolerancji, otwartości oraz wzajemnego rozumienia – niezależnie od różnic etnicznych, kulturowych i religijnych.
Od 2017 roku Towarzystwo im. Edyty Stein we Wrocławiu przyznaje nagrody – statuetki Edyty Stein – naukowcom i społecznikom, naśladowcom Patronki Europy. Pierwszymi laureatami byli: ocalała z Holocaustu działaczka społeczna Stella Zylberstein-Tzur, naukowcy: ksiądz profesor Bogumił Gacka i ksiądz doktor Robert Skrzypczak oraz pośmiertnie kardynał Joachim Meissner z Kolonii.
W latach 2000-2020 ukazało się 28 tomów prac Edyty Stein nakładem niemieckiego wydawnictwa Herdera. Filozof i teolog tworzyła także poezję, modlitwy i hymny, napisała – przetłumaczoną na wiele języków – historię rodzinną „Dzieje pewnej rodziny żydowskiej” oraz sztukę teatralną z filozoficznym przesłaniem.
Wspomnienie liturgiczne Świętej Teresy Benedykty od Krzyża przypada 9 sierpnia.
IAR