Home / Wiadomości  / 72. rocznica wkroczenia Armii Czerwonej do Warszawy

72. rocznica wkroczenia Armii Czerwonej do Warszawy

Siedemdziesiąt dwa lata temu, 17 stycznia 1945 roku żołnierze Armii Czerwonej weszli do Warszawy – miasta ruin. Jednostki radzieckie i oddziały 1. Armii Wojska Polskiego zajęły stolicę w jeden dzień.
Walki trwały zaledwie kilka godzin, gdyż dowództwo niemieckie, obawiając się okrążenia, wycofało z miasta większość swoich sił.
Warszawa była niemal doszczętnie zniszczona. Nie było mostów, infrastruktury technicznej, budynków użyteczności publicznej, a także wielu zabytków. Ruiny były naszpikowane minami. Miasto sprawiało wrażenie wyludnionego, jednak w zburzonych domach ukrywało się około tysiąca osób, nazwanych później „warszawskimi robinsonami”.
W archiwalnych nagraniach Polskiego Radia zachowały się relacje żołnierzy, którzy 17 stycznia weszli do stolicy. Porucznik rezerwy Jan Niedźwiedzki wspominał tamte chwile.

 
Po zajęciu Warszawy rozpoczęto jej rozminowywanie. Kwartał po kwartale oczyszczano miasto z min i pułapek pozostawionych przez wojska hitlerowskie. O roli polskich saperów mówił kilka lat temu Szymon Niedziela z Muzeum Powstania Warszawskiego.

 
W 2005 roku, w sześćdziesiątą rocznicę wkroczenia wojsk radzieckich do Warszawy, Ireneusz Waniak, major w stanie spoczynku, podkreślał, że o 17 stycznia 1945 roku mało kto pamięta.

.
Po zajęciu stolicy rozpoczęto budowę mostu pontonowego na Wiśle. Warszawiacy zaczęli powracać do miasta. Do końca stycznia 1945 roku pomimo braku mieszkań, żywności, opału, oświetlenia i komunikacji, ludność stolicy wzrosła o dwanaście tysięcy osób. Już w marcu wśród ruin działały pierwsze kawiarenki. Miasto nazywane przed wojną „Paryżem północy” wracało do życia.
W okresie PRL 17 stycznia był obchodzony jako Dzień Wyzwolenia Warszawy, a komunistyczna propaganda utrzymywała, że wojska radzieckie wyzwoliły stolicę i położyły wielkie zasługi dla miasta. Ustanowiony przez Rosjan w 1945 roku Medal za Wyzwolenie Warszawy otrzymało ponad sześćset dwadzieścia tysięcy osób, w tym żołnierze 1. Armii Wojska Polskiego.
Dopiero po 1990 roku do głosu doszli historycy, którzy podkreślali, że żołnierze sowieccy mogli wyzwolić stolicę w 1944 roku, gdy trwało Powstanie Warszawskie, a 17 stycznia 1945 roku trudno mówić o wyzwoleniu. Pojawiły się opinie, że 17 stycznia 1945 roku nastąpiła zamiana okupacji hitlerowskiej na radziecką.
IAR

Kontynuując przeglądanie strony zgadzasz się na instalację plików cookies na swoim urządzeniu więcej

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close