71 lat temu bezpieka aresztowała generała Augusta Fieldorfa „Nila”
10 listopada 1950 roku funkcjonariusze bezpieki aresztowali w Łodzi generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila”, organizatora i dowódcę Kedywu – Kierownictwa Dywersji – Komendy Głównej Armii Krajowej, jednego z najbardziej zasłużonych żołnierzy AK i polskiego podziemia niepodległościowego.
Został oskarżony o wydawanie rozkazów likwidowania przez AK partyzantów radzieckich. Pomimo tortur odmówił współpracy z Urzędem Bezpieczeństwa. Po sfingowanym procesie został w 1952 roku skazany przez komunistyczny sąd na karę śmierci. Wyrok wykonano 24 lutego 1953 w więzieniu przy ulicy Rakowieckiej w Warszawie. Ciało pochowano w nieznanym miejscu. Osoby odpowiedzialne za zbrodnię nie poniosły żadnej kary. W 1989 roku generał Fieldorf został zrehabilitowany, a w 2006 – pośmiertnie odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Orderem Orła Białego.
– Śmierć organizatora i komendanta jednej z najważniejszych struktur Armii Krajowej skończyła pewną epokę – mówił w 2017 roku Jacek Pawłowicz, dyrektor Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL.
Jacek Pawłowicz podkreślił, że śmierć przez powieszenie dodaje tragizmu postaci generała Augusta Emila Fieldorfa.
– Był człowiekiem skromnym i nigdy nie myślał o sobie jako o bohaterze – tak wspominają „Nila” zarówno podwładni, jak i bliscy. Leszek Zachuta (zm. 2020), mąż bratanicy generała, mówił w 2014 roku, że Fieldorf był wyjątkowo pogodną osobą.
Po śmierci generała, jego córka Maria Fieldorf-Czarska przez kilkadziesiąt lat walczyła o wyjaśnienie wszystkich okoliczności zbrodni komunistycznego sądu oraz odnalezienie grobu ojca.
Miejsce pochówku Augusta Fieldorfa „Nila” przez wiele lat pozostawało nieznane. W 2009 roku Instytut Pamięci Narodowej poinformował, że udało się ustalić lokalizację grobu. Ciało generała spoczywa prawdopodobnie na tzw. „Łączce” na Wojskowym Cmentarzu Powązkowskim, blisko symbolicznej mogiły wystawionej dla uczczenia jego pamięci.
Zmarła w 2010 roku, córka generała Maria Fieldorf-Czarska, zgodnie z jej wolą, została pochowana w symbolicznym grobie ojca na Powązkach.
IAR
